Η λοίμωξη αποτελεί τη σημαντικότερη αιτία νοσηρότητας και θνητότητας του ανθρώπου παγκοσμίως, σύμφωνα με στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, και ιδιαίτερα σημαντικό πεδίο ανοσολογικής έρευνας. Οι υπολογιζόμενοι ετήσιοι θάνατοι από λοιμώξεις του αναπνευστικού ανέρχονται στα 3 εκατομμύρια και περίπου 1,5 εκατομύρια από AIDS και διαρροικά νοσήματα . Η άμυνα του ανθρώπινου οργανισμού ενάντια στα λοιμώδη αίτια (βακτήρια, ιοί, μύκητες) εξαρτάται από την ανοσιακή κατάσταση του ατόμου που νοσεί και από τη λοιμογόνο δύναμη του εισβάλλοντος παθογόνου. Η τελική έκβαση της λοίμωξης συνήθως είναι η ίαση και σπανιότερα η χρόνια νόσηση.

ΑΝΟΣΙΑ είναι η ικανότητα ενός οργανισμού να αμύνεται ενάντια σε κάποιον εξωτερικό νοσηρό παράγοντα και να μην υφίσταται τις συνέπειές του (έναρξη φλεγμονής) εφόσον έχει είτε διαθέτει εγγενή αντισώματα ή έχει έρθει ξανά σε επαφή με το δεδομένο παθογόνο. Την ικανότητα αυτή την αποκτά ο οργανισμός μέσω του ανοσοποιητικού συστήματος.

Στον άνθρωπο, η ανοσία διακρίνεται σε εγγενή ή σύμφυτη και σε επίκτητη.

Έμφυτη ονομάζεται η ανοσία που διαθέτει ο άνθρωπος από τη γέννησή του και οφείλεται σε διάφορους αμυντικούς μηχανισμούς που αναπτύσσει το έμβρυο κατά την ενδομήτρια ζωή ή αποκτά κατά τη διάρκεια του θηλασμού, μέσω των αντισωμάτων που λαμβάνει από το μητρικό γάλα.

Επίκτητη είναι η ανοσία που αναπτύσσεται κατά τη διάρκεια της ζωής. Με τον μηχανισμό αυτόν ο οργανισμός, κάθε φορά που έρχεται σε επαφή με κάποιο μικρόβιο, τον «εντυπώνει» στην ανοσοποιητική μνήμη του και αναπτύσσει μηχανισμούς αυτοπροστασίας σε ενδεχόμενη επόμενη επαφή. Σε αυτή τη διαδικασία στηρίζονται και οι εμβολιασμοί

Η μόλυνση διακρίνεται από τη λοίμωξη . Μόλυνση νοείται η παρουσία παθογόνων χωρίς να έχουν προκαλέσει στον οργανισμό ακόμα τη διαδικασία φλεγμονής . Λοίμωξη συμβαίνει με την εγκαθίδρυση του μικροβίου και πρόκληση φλεγμονής.

Η μοριακή γενετική έθεσε τις βάσεις ώστε να ταυτοποιηθούν γενετικοί μηχανισμοί οι οποίοι ευθύνονται για τη συμπεριφορά της άμυνας έναντι των λοιμώξεων.

Η ανοσο-γενετική των λοιμώξεων μελετά κοινές και σπάνιες μεταλλάξεις του ανθρώπινου γενετικού υλικού που επηρεάζουν την ανοσιακή απόκριση έναντι των παθογόνων. Οπότε και παρατηρείται διακύμανση της κατάστασης του ασθενούς και κλιμάκωση συμπτωμάτων. Ανοσογενετικοί μηχανισμοί οδηγούν σε ευαισθησία ή ανθεκτικότητα στη λοίμωξη από εξωκυττάρια ή ενδοκυττάρια βακτήρια αλλά και ιούς.

Ένας ακόμη λόγος για τον οποίο πολλοί στην κοινότητα αναρωτιούνται για τη διακύμανση των συμπτωμάτων στις Ιώσεις είναι ο παρακάτω. Οι μικρές παραλλαγές των ιών μπορεί φέρουν το ανοσοποιητικό μας σύστημα σε σύγχυση καθώς εκ πρώτης όψεως μοιάζει γνωστό μικρόβιο στον οργανισμό (έχει συμβεί η Ανοσία)  ενώ υπάρχουν μικρές παραλλαγές που οδηγούν σε καθυστέρηση της απάντησης του οργανισμού για την καταπολέμηση του ιού. Όσο πιο ισχυρά αντισώματα έχει αποκτήσει ο οργανισμός τόσο πιο ήπια ή και άδηλα θα σημειωθούν τα συμπτώματα από την παρουσία του κατά ένα ποσοστό νέου εισβολέα.

Σύμφωνα με παγκόσμια δεδομένα κάθε χρόνο μπορεί να κυκλοφορούν τουλάχιστον 400 διαφορετικοί τύποι λοιμώξεων που δεν έχουν εμβόλιο ενάντιά τους. Όταν ένας ιός εισέρχεται στο σώμα, αρχίζει μια κούρσα μεταξύ των ανοσοκυττάρων που ανταποκρίνονται έναντι του μολυσματικού παθογόνου παράγοντα. Το παθογόνο αναπαράγεται βρίσκει ένα κύτταρο-στόχο ή ένα όργανο που θα του επιτρέψει να ευδοκιμήσει.Έτσι, η αποτελεσματικότητα μιας επίθεσης του λεγόμενου ξενιστή  εξαρτάται από το ποσοστό επιτυχίας του ανοσοποιητικού να κερδίσει τον αγώνα και να καθαρίσει τον παθογόνο πριν μολύνει άλλους ιστούς. Και ενώ σε μία επόμενη συνάντηση θα μπορούσε ο ιός να κατατροπωθεί, μία μικρή αλλά “έξυπνη” από την πλευρά του ιού τροποποίηση ξεγελά το ανοσοποιητικό το οποίο δεν αποδυναμώνει αρκετά τον κατά ένα ποσοστό άγνωστο εισβολέα. Εκεί αρχίζει το πάρτι του επαναπροσδιορισμού. Διαδικασία που έχει καθυστερήσει και ο ιός έχει ήδη μολύνει και πολλαπλασιαστεί με βάση του δικούς μας κυτταρικούς μηχανισμούς.

àΤαυτόχρονα παράγοντες όπως φάρμακα για καρδιαγγειακές παθήσεις ή παθήσεις αιμοποιητικού που μετέχει η αίμη (συστατικό των ερυθρών αιμοσφαιρίων που όμως ενισχύει και τη δράση των κυττάρων του ανοσοποιητικού) μπορούν να κάνουν FORMAT σε διαφοροποιημένα κύτταρα του ανοσοποιητικού και να τα επαναπρογραμματίσουν ενώ παράλληλα υπάρχει ανοσοκαταστολή. Η διαδικασία αυτή προκαλεί ανεπάρκεια ανοσίας σε μεγάλο κομμάτι πληθυσμού και διασπορά.

Ως εκ τούτου μελέτες έχουν θεωρήσει πως η μέτρια και όχι καθολική αποστείρωση θέτει σε μια “προπονητική διαδικασία” (μέσω κλιμακωτής έκθεσης σε φυσιολογικά παθογόνα  μικρόβια του περιβάλλοντος) το ανοσοποιητικό μας. Ενισχύοντας έμμεσα και  άμεσα τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και συνολικά υποκείμενων ιστών που συνδέονται με το μηχανισμό της Ανοσοβιολογικής απόκρισης απεμπολώντας καταστάσεις και δραστηριότητες που προβλεπόμενα θα αποδυναμώσουν την αμυντική γραμμή του συστήματός μας προσπαθούμε να αμυνθούμε στην εμφάνιση νέων εχθρών.

Ισχυρά αντισώματα εξαρτώνται από τη συνολική υγεία του οργανισμού την περιβαλλοντική θωράκιση μέσω ορθής διατροφής,άσκησης και μείωσης οξειδωτικών παραγόντων (λιπαρά, άγχος, κάπνισμα, βιταμίνες) και συνοσηρότητες ή κληρονομικά σύνδρομα (τα οποία κάποιος μπορεί και να μη γνωρίζει ότι έχει αποτυπωμένα στο DNA του )

Ο ανοσοκατασταλμένος  οργανισμός είναι ιδιαιτέρως ευάλωτος σε λοιμώξεις  εφόσον ανεπαρκούν οι αμυντικοί μηχανισμοί  με αποτέλεσμα αυξημένο κίνδυνο σοβαρών λοιμώξεων    ακόμη και από είδη μικροοργανισμών   που είναι χαμηλής λοιμογόνου δράσης σε ανοσοεαπαρκείς ασθενείς. Συνήθως οι ανοσοκατεσταλμένοι λαμβάνουν προστατευτική αγωγή γεγονός που σημαίνει πώς σε μια λοίμωξη (συχνά της αναπνευστικής οδού) η ανίχνευση του παράγοντα λοίμωξης  δεν έχει ακρίβεια και παρατηρείται λαθεμένη διάγνωση σε ένα ποσοστό.

ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΣΥΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΕΛΛΠΝΟ η χρήση των γαντιών δεν αντικαθιστά σε καμία περίπτωση την υγιεινή των χεριών!!!!Τα γάντια είναι ο εχθρός της υγιεινής χεριών όταν δεν την εφαρμόζουμε πριν και μετά τη χρήση τους ενώ με τα γάντια μπορούν να μεταφέρουν μικρόβια και να επιμολύνουν όταν γίνεται λαθεμένη χρήση τους.

Οσον αφορά στη δεδομένη επιδημιολογική κατάσταση.

Κάθε χρόνο σύμφωνα με τα πρόσφατα δεδομένα του 2020 του JOHN HOPKINS

ΝΟΣΟΥΝΤΕΣ

à COVID-19: Περίπου 1.026.974 περιπτώσεις παγκοσμίως, 245.573 περιπτώσεις στις ΗΠΑ εως τις 3 Απριλίου 2020.

Γρίπη: Εκτιμάται 1 δισεκατομμύριο περιπτώσεις παγκοσμίως. 9,3 εκατομμύρια έως 45 εκατομμύρια περιπτώσεις στις Η.Π.Α. ετησίως με ίδιο χρονικό διάστημα καταγραφής

ΘΥΜΑΤΑ

COVID-19: Περίπου 53.975 θάνατοι αναφέρθηκαν παγκοσμίως. 6.058 θάνατοι στις Η.Π.Α., από τις 3 Απριλίου 2020.

Γρίπη: 291.000 έως 646.000 θανάτους παγκοσμίως. 12.000 έως 61.000 θανάτους στις ΗΠΑ ετησίως.

Οι ιοί είναι ιδιαίτεροι τύποι μικροβίων και στοιχεία τροποποιούνται καθώς περνά ο καιρός και αναιρούνται κάποια δεδομένα που είχαν λεχθεί αρχικά για την πορεία της ίωσης και των κρουσμάτων. Η κατάσταση δεν χρήζει φόβου πανικού και παραγωγή τρομολαγνείας! Σύμφωνα με μελέτη του Καθηγητή JOHN IOANNIDIS (STANFORD UNIVERSITY) ο επιδημιολογικός χάρτης που διαμορφώνεται προσομοιάζει αυτόν των εποχιακών λοιμώξεων ή προηγούμενων εξάρσεων ιογενών μικροβίων. Ταυτόχρονα έχουν αποδοθεί θάνατοι που δεν οφείλονται στον COVID-19 αλλά σε άλλους σοβαρούς συμπαράγοντες που είναι θνησιγόνοι . Το 99% των σοβαρών κρουσμάτων ή θυμάτων είχαν ανοσοκαταστολή και υποκείμενα νοσήματα.

Γαβαλά Αλεξάνδρα

Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο

Επιστήμη Διαιτολογίας-Διατροφής