Στα ω3 λιπαρά οξέα συγκαταλέγονται το α-λινολενικό οξύ (ALA), το στεαριδονικό (SDA), το εικοσιπεντανοϊκό (EPA), το δοκοσαπεντανοϊκό (DPA) και το δοκοσαεξανοϊκό οξύ (DHA). Τα τελευταία χρόνια, αρκετές επιδημιολογικές μελέτες έχουν διεξαχθεί προκειμένου να αποσαφηνίσουν τις ευεργετικές επιδράσεις της συγκεκριμένης κατηγορίας λιπαρών οξέων στην υγεία.
Ποιες είναι οι διατροφικές πηγές των ω3;
Η συγκεκριμένη κατηγορία λιπαρών οξέων βρίσκεται στα λιπαρά ψάρια (καλές πηγές EPA και DHA). Επιπλέον, ορισμένοι ξηροί καρποί και σπόροι όπως ο λιναρόσπορος, οι σπόροι chia αλλά και τα καρύδια εμπεριέχουν τα εν λόγω λιπαρά (κυρίως το α-λινολενικό οξύ).
Επιδράσεις των ω3 στην υγεία
Καρδιαγγειακά Νοσήματα: Τα καρδιαγγειακά νοσήματα αποτελούν βασική αιτία θνησιμότητας στον δυτικό κόσμο ως απότοκο μίας διατροφής που χαρακτηρίζεται από υψηλή περιεκτικότητα λίπους. Ποικίλες μελέτες έχουν διεξαχθεί προκειμένου να διερευνηθεί η επίδρασή τους σε διάφορους δείκτες καρδιαγγειακής υγείας. Η Αμερικάνικη Καρδιολογική Εταιρεία, έπειτα από επισκόπηση των τελευταίων κλινικών δοκιμών, κατέληξε ότι η συμπληρωματική χορήγηση ω3 σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη ή με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης αυτού, δεν προσέθετε έξτρα όφελος στην πρόληψη καρδιαγγειακών νοσημάτων και επιπλέον δεν οδήγησε σε μείωση κινδύνου εμφάνισης εγκεφαλικού σε ασθενείς που είχαν ήδη υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο. Επιπλέον, ανέφεραν ότι η συμπληρωματική χορήγηση ω3 πιθανόν να μειώνει την πιθανότητα θανάτου σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο. Κατ’επέκταση, από τον συγκεκριμένο φορέα έχει προταθεί η συμπληρωματική χορήγηση ω3 (1g/ημερησίως) για άτομα με καρδιαγγειακά νοσήματα.
Διαβήτης: Αντικρουόμενος είναι ο ρόλος των ω3 στον διαβήτη και την ινσουλινοαντίσταση. Περαιτέρω έρευνα χρειάζεται προκειμένου να αποσαφηνιστεί ο ρόλος τους στο συγκεκριμένο πεδίο.
Νόσος Alzheimer & Άνοια: Η επαρκής κατανάλωση ψαριών και ω3 λιπαρών οξέων έχει δειχθεί να έχει θετική επίδραση στη γνωσιακή λειτουργία ηλικιωμένων υγιών ενηλίκων. Όσον αφορά τη νόσο Alzheimer, τα αποτελέσματα που προκύπτουν είναι αντικρουόμενα.
Κατάθλιψη: Ορισμένες επιδημιολογικές μελέτες έχουν συσχετίσει την κατανάλωση ψαριών με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης. Δεδομένου όμως ότι κάποια ευρήματα αναφορικά με τις πιθανές αντικαταθλιπτικές ιδιότητες των ω3 είναι διφορούμενα, περισσότερες μελέτες που θα πραγματοποιηθούν στο μέλλον, θα αποσαφηνίσουν το ρόλο τους.
Τελικά, λοιπόν, ποικίλες ευεργετικές ιδιότητες έχουν αποδοθεί στα ω3 λιπαρά. Παρόλα αυτά, τα αντικρουόμενα αποτελέσματα που παρατηρούνται σε μελέτες αναφορικά με την επίδρασή τους σε διάφορες παθολογικές και μη καταστάσεις, καταδεικνύει την ανάγκη περαιτέρω διερεύνησής του ρόλου τους.
Βιβλιογραφία: Shahidi, F. and Ambigaipalan, P.,”Omega-3 Polyunsaturated Fatty Acids and Their Health Benefits.” Annual Reviews”, (2018)
Φωτεινή Νίκα
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
MSc Κλινικής Διατροφής
Εξειδίκευση στη Διαχείριση του Στρες
