Κάθε οικογένεια διαγράφει μια πορεία κατά την διάρκεια της οποίας επισυμβαίνουν αλλαγές είτε λόγω αναπτυξιακών και εξελικτικών φάσεων είτε λόγω απρόοπτων γεγονότων ζωής. Είτε θετικές είτε αρνητικές είναι αυτές οι αλλαγές, η οικογένεια καλείται να διατηρήσει την ομοιόστασή της και πολλές φορές αδυνατεί να περιφρουρήσει την ομαλή λειτουργία της.
Οι σημαντικότερες περίοδοι από τις οποίες διέρχεται η οικογενειακή ζωή είναι οι εξής:
1. Η εισαγωγή στην οικογενειακή ζωή, η οποία περιλαμβάνει την επιλογή του συντρόφου και την πραγματοποίηση του γάμου. Δύο κόσμοι ενώνονται και το ζευγάρι καλείται να αρχίσει να παράγει τις δικές του επιθυμίες και να γράφει την δική του ιστορία.
2. Η ανάπτυξη της οικογενειακής ζωής, η οποία περιλαμβάνει την γέννηση του πρώτου παιδιού και την πιθανή γέννηση επόμενων παιδιών. Η δυάδα λοιπόν του ζευγαριού μετασχηματίζεται σε τριάδα κι αυτό αποτελεί την αρχή ανακατατάξεων στη λειτουργία της οικογένειας. Οι ανακατατάξεις αυτές δεν είναι απαραίτητο να φέρουν σε ρήξη το ζευγάρι, αντίθετα έπειτα από την περίοδο προσαρμογής μπορεί το ζευγάρι να ενισχύσει ακόμη περισσότερο τον συντροφικό του ρόλο.
Αυτά, τα πρώτα χρόνια της οικογενειακής ζωής αποτελούν και τα πιο κρίσιμα για την ανάπτυξη των παιδιών. Οι τρόποι και οι μορφές συναισθηματικών συναλλαγών που αναπτύσσονται σε αυτήν την περίοδο καθορίζουν πλέον αποφασιστικά την πορεία της οικογένειας στα επόμενα στάδιά της.
Σε αυτό το στάδιο περιλαμβάνεται και η σχολική ηλικία, όπου το παιδί αρχίζει να απομακρύνεται από το οικογενειακό περιβάλλον και να ανοίγεται κοινωνικά. Οι σταθερές και βαθιές σχέσεις που μπορεί να χτιστούν ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά στη φάση αυτή, αποτελούν και το πολυτιμότερο εφόδιο για την είσοδο του παιδιού στην εφηβεία.
3. Εξέλιξη της οικογενειακής ζωής. Οι σύζυγοι πλέον είναι σε πλήρη ωριμότητα και έτσι αρχίζει μια δεύτερη οικογενειακή ζωή, στη διάρκεια της οποίας μοιράζονται τη γέννηση, την ανάπτυξη και τις χαρές που δίνουν τα παιδιά και τα εγγόνια τους χωρίς όμως την ένταση, το άγχος και την ευθύνη που είχαν όταν μεγάλωναν τα δικά τους παιδιά.
4. Τελική φάση της οικογενειακής ζωής, με κύριο χαρακτηριστικό την συνταξιοδότηση. Σε αυτή τη φάση, πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται και αρχίζουν να αντιμετωπίζουν την ζωή τους με όρους φθίνουσας πορείας. Αρκεί αυτή την περίοδο οι σύζυγοι όπου δεν έχουν πια ευθύνες, έχουν ελεύθερο χρόνο και μπορούν να αναπτύξουν τις δημιουργικές ασχολίες που αγαπούσαν, να εστιάσουν σε όσα πολύτιμα ψυχικά αγαθά τους έχει προσφέρει ο χρόνος και να τα αξιοποιήσουν κατάλληλα.
Είναι λοιπόν φανερό, ότι σε όλες τις φάσεις της ανθρώπινης εξέλιξης ανακύπτει η απαίτηση για αλλαγή και προσαρμογή ακόμη και όταν πρόκειται για ευχάριστα γεγονότα. Ακόμη και η γέννηση ενός μωρού, μπορεί να καταγραφεί από ένα ζευγάρι ως «κρίση», εάν στη μεταξύ τους σχέση υπάρχουν ακόμη πτυχές προς επεξεργασία και επίλυση. Αρκεί τότε η «κρίση» αυτή να θεωρηθεί ως μια ευκαιρία να εμπλουτίσει και να αναπροσαρμόσει κανείς τη ζωή του.
Αγγελική Ζαφειροπούλου MSc
Ψυχολόγος
MSc: “Έλεγχος του Στρες και Προαγωγή της Υγείας”
Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών
Επιστημονική Συνεργάτιδα δια…της Τροφής
consulting@therapy-center.gr