Το πώς πρέπει να φαίνεται το πιάτο του παιδιού μας είναι κάτι που πρέπει να γνωρίζει κάθε γονέας. Η ποιότητα αλλά και η ποσότητα του φαγητού παίζουν σημαντικό ρόλο στην υγεία του παιδιού μας καθώς οι μεγάλες ποσότητες φαγητού σχετίζονται με παχυσαρκία ενώ η «μονοφαγία» και η επιλογή τροφίμων χαμηλά σε θρεπτική αξία στερούν από το παιδί μας τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται για την ομαλή του σωματική ανάπτυξη. Σημαντικό επίσης είναι ότι η διατροφή κατά την παιδική ηλικία είναι καθοριστική για τις μετέπειτα διατροφικές συνήθειες του κατά την ενήλικη ζωή γιαυτο πρέπει να δίνουμε βαρύτητα στο πως τρώει αλλά και τι τρώει…
Έτσι τα 5 στοιχεία που πρέπει να χαρακτηρίζουν το πιάτο του παιδιού μας είναι :
1) Η ποιότητα: Με τον όρο ποιότητα εννοούμε κυρίως κατά πόσο θρεπτικό είναι το τρόφιμο που προσφέρουμε στο παιδί μας. Δηλαδή εάν του παρέχει τα θρεπτικά συστατικά που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη του όπως πρωτεΐνη, άμυλο, «καλά» λιπαρά, βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Ένα τρόφιμο δεν θεωρείται θρεπτικό όταν προσφέρει «κενές» θερμίδες δηλαδή όταν οι περισσότερες θερμίδες του προέρχονται από λιπαρά και σάκχαρα. Ενώ «ποιοτικό» θεωρούμε ένα φαγητό που είναι σπιτικό και που γνωρίζουμε τις πρώτες ύλες που έχουμε χρησιμοποιηθεί για να την παρασκευή του.
2) Η ποσότητα: Πολλές φόρες παρασυρόμαστε και βάζουμε στο παιδί μας ίση μερίδα με τη δική μας ή και πιο μεγάλη χωρίς να σκεφτούμε εάν όντως είναι απαραίτητη τόση τροφή. Η κάθε ηλικία έχει τις δίκες τις διατροφικές απαιτήσεις και ανάλογα θα πρέπει να προσαρμόζονται και οι μερίδες. Αυτό είναι σημαντικό γιατί εάν τρώει το παιδί μας παραπάνω από όσο χρειάζεται τότε αυτό προάγει την εμφάνιση της παχυσαρκίας η οποία μπορεί να συνεχιστεί και κατά την ενήλικη ζωή. Έτσι θα πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι το μισό πιάτο θα πρέπει να αποτελείται από φρούτα και κυρίως λαχανικά , το ¼ να αποτελείται από πηγή πρωτεΐνης δηλαδή ψάρι, κοτόπουλο , κρέας, αβγό, τυρί και το υπόλοιπο ¼ από άμυλο και κατά προτίμηση μη επεξεργασμένο (μακαρόνια ολικής αλέσεως, ψωμί σικάλεως, καστανό ρύζι κ.α).
3) Οι σωστοί συνδυασμοί τροφίμων: Σημαντικό στοιχείο της ισορροπημένης διατροφής για τα παιδιά μας είναι και οι σωστοί συνδυασμοί των τροφίμων που υπάρχουν στο πιάτο. Συγκεκριμένα πρέπει να υπάρχουν όλες οι κύριες διατροφικές ομάδες στο πιάτο δηλαδή, πηγή πρωτεϊνών, πηγή αμύλου και πηγή λίπους αλλά και βιταμινών που καλύπτεται κυρίως από τη σαλάτα. Έτσι για παράδειγμα αποφεύγουμε να δίνουμε στο παιδί μας μακαρόνια με ψωμί χωρίς να έχουμε το τυρί για πηγή πρωτεΐνης αλλά και τη σαλάτα για βιταμίνες ή να βάζουμε μονό κρέας χωρίς σαλάτα και άμυλο (ψωμί ή ρύζι ή πατάτα ή μακαρόνι).
4) Η ποικιλία: Πολλά παιδιά έχουν τη τάση να ζητάνε να τρώνε το ίδιο φαγητό κάθε μέρα γιατί δεν τους αρέσουν άλλα φαγητά. Αυτό όμως δεν είναι κάτι στο οποίο πρέπει να επαναπαυόμαστε γιατί η «μονοφαγική» διατροφή δεν εξασφαλίζει όλα τα θρεπτικά στοιχεία που είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη του. Κάθε τρόφιμο έχει τη δική του διατροφική άξια γιαυτο πρέπει να έχουμε ποικιλία στα γεύματα μας.
Συγκεκριμένα ακόμα και εάν αντιδρά αρνητικά το παιδί μας σε ένα συγκεκριμένο φαγητό δεν θα πρέπει να βγαίνει από τη διατροφή της οικογένειας. Η συχνή έκθεση του παιδιού σε διάφορα φαγητά αλλά και η κατανάλωση τους από εμάς μπορεί κάποια στιγμή να το παρακινήσουν να τα δοκιμάσει. Έτσι φροντίζουμε η εβδομαδιαία μας διατροφή να περιλαμβάνει όσπρια 1 φορά την εβδομάδα, λαδερό φαγητό (μπάμιες, φασολάκια, αγκινάρες, ιμαμ) 1-2 φόρες την εβδομάδα, μακαρόνια 1 φορά την εβδομάδα, κοτόπουλο 1-2 φορές την εβδομάδα, ψάρι 2 φορές την εβδομάδα, κόκκινο κρέας 1-2 φορές την εβδομάδα.
5) Η εμφάνιση: Η εικόνα του πιάτου παίζει ίσως τον πιο σημαντικό ρόλο στο κατά πόσο γευστικό και ευχάριστο φαίνεται το φαγητό ώστε να θέλει να το δοκιμάσει το παιδί μας. Έτσι για να κάνουμε το πιάτο πιο ελκυστικό θα πρέπει να φροντίζουμε να έχει χρώμα, να έχει σχήμα και το φαγητό να μην είναι απλά «χύμα» μέσα στο πιάτο αλλά να είναι σε μικρά κομμάτια ή σε μπουκίτσες ιδιαίτερα το κρέας για να μπορεί να φαγωθεί εύκολα. Επίσης θα πρέπει να κρύβουμε με έξυπνο τρόπο κάποια συστατικά που δεν αρέσουν στο παιδί μας αλλά που είναι θρεπτικά. Σημαντικό επίσης είναι το φαγητό να μην έχει έντονη γεύση και οσμή. Πρέπει να θυμόμαστε ότι στα παιδιά αρέσουν οι απλές γεύσεις και η όμορφη εμφάνιση.
Μαρία Γ.Σαρικά
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών