«Φως» στις αθέατες επιπτώσεις της κρίσης πάνω στην υγεία των ανθρώπων, όχι μόνο στο άμεσο αλλά και στο απώτερο μέλλον, έρχεται να ρίξε μια νέα έρευνα του βρετανικού επιστημονικού περιοδικού «New Scientist».
Στις άμεσα ορατές συνέπειες της ύφεσης, μπορεί να παρατηρήσει κανείς την αύξηση περιστατικών ψυχικών παθήσεων και αυτοκτονιών, την επανεμφάνιση λοιμωδών νόσων. Επιπλέον, ανάμεσα στις συνέπειες που επικαλείται το άρθρο, από παλιότερη σχετική έρευνα, αναφέρει ειδικά για τη χώρα μας, την αύξηση των κρουσμάτων AIDS. Τέλος, ειδική αναφορά γίνεται για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα κρατικά συστήματα υγείας και πρόνοιας να ανταποκριθούν στο ρόλο τους.
Από την άλλη, οι άμεσες συνέπειες της ύφεσης και της λιτότητας μπορεί να δώσουν τη θέση τους σε πιο μακροπρόθεσμες συνέπειες για την υγεία, με πιθανή διαχρονική αύξηση των εμφραγμάτων, των εγκεφαλικών, του άγχους και της κατάθλιψης.
Χαρακτηριστικά, το στρες φαίνεται να επιφέρει γενετικές τροποποιήσεις, που έχουν μακρόχρονες συνέπειες στην υγεία των πολιτών. Όπως υπογραμμίζεται, «το ψυχικό στρες που επιφέρει η οικονομική κρίση, μπορεί να ενεργοποιήσει γονίδια που απειλούν τη μακροπρόθεσμη υγεία των μελλοντικών γενεών».
Ήδη υπάρχουν ιστορικά στοιχεία που δείχνουν ότι η ανεργία φέρνει αυξημένα ψυχικά προβλήματα και εμφράγματα. Μια ολλανδική μελέτη που κάλυψε σχεδόν δύο αιώνες συμπέρανε ότι οι γενιές των ανθρώπων που γεννιούνται εν μέσω ύφεσης, εμφανίζουν αφύσικα υψηλά ποσοστά πρόωρων θανάτων.
Όπως έχουν δείξει πειράματα σε ζώα, η αιτία φαίνεται πως είναι ότι, στη διάρκεια των περιόδων κρίσης, ο εγκέφαλος και το νευρικό σύστημα πλημμυρίζουν το σώμα με ορμόνες του στρες όπως η κορτιζόλη. Αυτές οι ορμόνες, με τη σειρά τους, επιφέρουν βιοχημικές μεταβολές στα κύτταρα, οι οποίες ενεργοποιούν εκείνα τα γονίδια που υποδαυλίζουν τη χρόνια φλεγμονή. «Η σχέση ανάμεσα στο χρόνιο στρες και στην ασθένεια είναι πλέον ξεκάθαρη» σημειώνει η Τέρι Μόφιτ του πανεπιστημίου Ντιουκ των ΗΠΑ.
Ακόμα, αν οι γυναίκες βιώνουν στρες στη διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, υπάρχει πιθανότητα να προκληθεί αναπρογραμματισμός της ανάπτυξης του εμβρύου, σύμφωνα με τη Βιβέτ Γκλόβερ του Imperial College του Λονδίνου, η οποία τονίζει ότι «όλο και περισσότερες έρευνες δείχνουν τις επιπτώσεις του προγεννητικού στρες για την μακροπρόθεσμη ανάπτυξη των παιδιών. Είναι πιθανό ότι αν οι άνθρωποι αισθάνονται πιο αγχωμένοι εξαιτίας της λιτότητας, της ανεργίας κ.α., αυτό θα έχει επιζήμιες συνέπειες για την επόμενη γενιά».
Τέλος, ο Ντέιβιντ Στάκλερ του πανεπιστημίου της Οξφόρδης αναφέρει ότι στην περίοδο του κλεισίματος πολλών κρατικών εργοστασίων και των γρήγορων και μαζικών ιδιωτικοποιήσεων στη Ρωσία, στη δεκαετία του ΄90, οι θάνατοι των πολιτών αυξήθηκαν σημαντικά. Αντίθετα, στη γειτονική Λευκορωσία, όπου οι ιδιωτικοποιήσεις υλοποιήθηκαν με πιο σταδιακό τρόπο, οι θάνατοι αυξήθηκαν μόνο οριακά.
«Ένα γενικό μήνυμα», όπως υπογραμμίζει ο βρετανός επιστήμονας, «είναι ότι δύο από τους πιο σημαντικούς παράγοντες που καθορίζουν την υγεία μιας κοινωνίας, είναι η στέγαση και οι θέσεις εργασίας. Αποτελούν τους βασικούς στυλοβάτες. Αν τους αφαιρέσει κανείς, η υγεία υποφέρει».
www.medicalnews.gr