Ο ρόλος που διαδραματίζουν οι γονείς στην διαμόρφωση των διατροφικών επιλογών-προτύπων των παιδιών, ειδικά στις προσχολικές ηλικίες όταν ακόμη η επίδραση του σχολείου και της παρέας δεν είναι τόσο εμφανείς, αποτελεί συχνά αντικείμενο επισήμανσης και μελέτης από τους ειδικούς.
Υπάρχει η ευρεία αντίληψη ότι τα παιδιά που τρώνε μαζί με τους γονείς τους στο σπίτι διαμορφώνουν υγιεινότερες διατροφικές επιλογές. Ο Dr Skafida από το πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου σε μια πρόσφατη μελέτη ερεύνησε τους λόγους για τους οποίους τα οικογενειακά γεύματα ωθούν ένα παιδί στο να αποκτήσει καλύτερες και υγιεινότερες διατροφικές συνήθειες. Σε αυτή την έρευνα ελήφθησαν προσωπικές συνεντεύξεις από ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα 2.332 μητέρων πεντάχρονων παιδιών στη Σκοτία. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι όλα σχεδόν τα παιδιά (99%) κατανάλωναν ένα μόνο κύριο γεύμα κατά τη διάρκεια της ημέρας τους. Από αυτά το 75% είχαν τακτικά ωράρια φαγητού παρουσία του ενός ή και των δύο γονέων (90%). Περίπου το 71% των παιδιών έτρωγαν το ίδιο φαγητό με τους γονείς τους. Μερικές μητέρες (14%) ανέφεραν ότι τα ωράρια των γευμάτων ήταν ακατάστατα, το 19% ότι κατά τη διάρκεια του φαγητού συνήθως δεν υπήρχε συζήτηση με τα παιδιά και το ¼ όσων ρωτήθηκαν δήλωσε ότι ή ώρα του φαγητού δεν είναι και η πιο ευχάριστη στιγμή στο σπίτι.
Από τη ανάλυση των αποτελεσμάτων διαπιστώθηκε ότι τα παιδιά που δεν κατανάλωναν κάποιο κύριο γεύμα αλλά προτιμούσαν στον αντίποδα να «τσιμπολογούν» πατατάκια, γλυκά ή άλλα έτοιμα προς κατανάλωση τρόφιμα καθ’όλη τη διάρκεια τη ημέρας παρουσίαζαν συνολικά μια πιο πτωχή σε θρεπτικά συστατικά δίαιτα. Αντίθετη υψηλότερης ποιότητας διατροφή παρατηρήθηκε σε παιδιά που είχαν ένα τακτικό πρόγραμμα φαγητού, ενώ παράλληλα απολάμβαναν ένα ευχάριστο διαλεκτικό οικογενειακό περιβάλλον κατά τη διάρκεια του γεύματος. Συνάμα το μέρος που καταναλώνεται ένα γεύμα (π.χ κουζίνα, σαλόνι ή δωμάτιο) φάνηκε να ασκεί τη δική του επίδραση στις διατροφικές επιλογές των παιδιών.
Η έρευνα κατέληξε στο ότι παιδιά που είθισται να καταναλώνουν το ίδιο φαγητό με τους γονείς τους εμφανίζουν εν γένει καλύτερες διατροφικές συνήθειες. Παρά ταύτα στη διαμόρφωση των διατροφικών επιλογών των παιδιών φάνηκε να μην παίζει τόσο ρόλο η απλή παρουσία του γονέα στο τραπέζι όσο το είδος του φαγητού που καταναλώνονταν στο σπίτι.
Εκτός λοιπόν από το αν τρώει τακτικά γεύματα ένα παιδί, αν τρώει μόνο του ή μαζί με τους γονείς του, αν τρώει μπροστά στην τηλεόραση ή στο τραπέζι της κουζίνας, εξίσου βαρύτητα αν όχι μεγαλύτερη φαίνεται να έχει το είδος των διατροφικών επιλογών που υιοθετεί μια οικογένεια. Καθώς οι διατροφικές συνήθειες-πρότυπα ενός ατόμου διαμορφώνονται σε σημαντικό βαθμό στα πρώτα χρόνια της ζωής του, λογικό είναι να επηρεάζονται από τις αντίστοιχες διατροφικές συνήθειες των γονιών. Για αυτό βαρύτητα θα πρέπει να δοθεί στην υιοθέτηση ορθών-υγιεινών διατροφικών προτύπων πρωταρχικά από τους ίδιους τους γονείς, ούτως ώστε αυτοί να αποτελέσουν το παράδειγμα προς μίμηση για τα ίδια τους τα παιδιά.
Παύλος Δρογγίτης, MMedSci
Διαιτολόγος Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Θεσσαλονίκης
Επιστημονικός συνεργάτης δια…της Τροφής
