Οι περισσότεροι άνθρωποι κατανοούν τον όρο συναισθηματική πείνα που σημαίνει να χρησιμοποιούμε το φαγητό για να εκτονώσουμε τα συναισθήματα μας. Για κάποιους ανθρώπους που επιθυμούν να χάσουν κιλά η κατανάλωση φαγητού για συναισθηματικούς λόγους ίσως είναι και το πιο σημαντικό τους πρόβλημα. Μερικοί άνθρωποι είναι εύκολο να εντοπίσουν πότε το συναίσθημά τους σαμποτάρει τη διατροφή τους. Για παράδειγμα, «ένοιωσα θυμό και έφαγα παραπάνω…» Ωστόσο, οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν ακριβώς πως επηρεάζονται από τα συναισθήματα τους.
Πως μπορούμε να αναγνωρίσουμε πότε τρώμε για συναισθηματικούς λόγους;
1. Η συναισθηματική πείνα είναι ξαφνική, απότομη και παρορμητική.
2. Η πείνα μας είναι για συγκεκριμένες τροφές, οι οποίες συνήθως είναι ανθυγιεινές.
3. Η συναισθηματική πείνα είναι στον ουρανίσκο του στόματός μας και όχι στο στομάχι.
4. Η πείνα μας συνοδεύεται από κάποιο συναίσθημα όπως θυμό, στεναχώρια κτλ.
5. Η κατανάλωση τροφής είναι γρήγορη και μπορεί να δυσκολευόμαστε να σταματήσουμε παρόλο που έχουμε χορτάσει.
Η πραγματικότητα για τα συναισθήματά μας:
Μην αφήνετε τα συναισθήματά σας να σας παρασύρουν. Μπορεί να νιώθετε ότι είναι πολύ σημαντικό να καταναλώσετε κάτι, ότι μια σοκολάτα θα σας ηρεμήσει, ή θα σας ξεκουράσει. Η πραγματικότητα όμως είναι διαφορετική:
• Ακόμα και αν σας χαλαρώσει ένα γλυκό ή φαγητό δεν θα είναι παρά μόνο για λίγη ώρα.
• Η κατανάλωση μπορεί να προκαλέσει άλλα αρνητικά συναισθήματα όπως ενοχές, απογοήτευση…κτλ. τα οποία με τη σειρά τους να οδηγήσουν σε υπερκατανάλωση.
• Κάθε φορά που χρησιμοποιείτε το φαγητό για εκτόνωση ενισχύεται μια συμπεριφορά ψυχολογικού εθισμού.
• Επίσης, απομακρύνεστε από τον στόχο σας που είναι η απώλεια κιλών.
Πώς να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας:
Αρχικά, εντοπίστε το είδος φαγητού στο οποίο συνήθως καταφεύγετε για συναισθηματική κατανάλωση. Έρευνες υποστηρίζουν ότι συχνά είναι εμφανής η τάση κατανάλωσης προϊόντων πλουσίων σε υδατάνθρακες και πιο συγκεκριμένα σε γλυκόζη (κυρίως γλυκίσματα και σοκολάτες) στους συναισθηματικούς υπερφάγους.
Η γλυκόζη λόγω της συσχέτισής της με τους νευροδιαβιβαστές προσφέρει προσωρινές αλλαγές στη διάθεση, αυξάνει το αίσθημα της ευχαρίστησης και μειώνει το άγχος. Φροντίστε, λοιπόν, αυτό το φαγητό να είναι σε περιορισμένη ποσότητα στο σπίτι σας.
Κρατήστε ημερολόγιο για να εντοπίσετε σε ποια συναισθήματα είστε πιο επιρρεπής στην υπερφαγία. Για παράδειγμα κάποιος μπορεί να καταναλώνει όταν θυμώνει αλλά όχι όταν στεναχωριέται.
Βρείτε άλλους τρόπους για να διαχειριστείτε τα συναισθήματά σας. Αντιμετωπίστε τα πιο ουσιαστικά ή εκτονώστε τα σε πιο υγιείς συμπεριφορές. Γράψτε ημερολόγιο, μιλήστε σε ένα φίλο, ακούστε μουσική, πηγαίνετε γυμναστήριο.
Καταλήγοντας, να τονίσουμε ότι ιδιαίτερα οι ενοχές ευθύνονται για κατανάλωση ανθυγιεινών φαγητών. Αν δεν τα καταφέρατε μέχρι χθες, δεν πειράζει. Σήμερα είναι μια καινούργια μέρα και εσείς είστε πιο δυνατός. Εστιαστείτε στα θετικά και προχωρήστε.
Γράφει η Νικολίνα Δανιηλίδου, Ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια
www.medicaltime.gr
