Από τον Δημήτρη Πέτσιο Msc, Κλινικό Διαιτολόγο-Διατροφολόγο
«Σουβλάκι θέλω..και κρέπα θέλω…Αχ όχι, μήπως εκείνη την τυρόπιτα; Mα θέλω και γλυκό σιροπιαστό..ας τα δοκιμάσω όλα!»
«Τι αίσθηση..!»
«..Πονάει η κοιλιά μου,η δίαιτα μου πήγε πίσω, νιώθω τύψεις,δεν θα το αντέξω…
«Βιάσου όσο είναι νωρίς, γρήγορα πρωτού περάσει το λίπος στο αίμα και παχύνεις! Πρόσεχε μη σε δει κανείς, προετοιμάσου.. βαθιές αναπνοές και ….πάμε..»
«Τέλος, δεν το ξανακάνω,από αύριο ξεκινάω! Ποτέ, ποτέ ξανά!..»
«Θέλω παγωτό…»
Kάπως έτσι ξεκινάει και τελειώνει ένας κύκλος βουλιμικού επεισοδίου. Δεν είναι απλά βουλιμία. Είναι κάτι διαφορετικό, είναι ψυχογενής (ή νευρική) βουλιμία.
Αυτά είναι λόγια της Μ.Σ. μιας κοπέλας που γνωρίζω πλέον πάνω από ένα χρόνο και έμαθα πολλά από αυτή, όπως και εκείνη από εμένα.
Όπως η ίδια μου ανέφερε, η ψυχογενής βουλιμία την επισκέφτηκε για πρώτη φορά τα Χριστούγεννα του 2013, πολύ πριν έρθει στο γραφείο μου. Πιο πριν, κάνοντας ισορροπημένη διατροφή έχασε έναν αρκετά μεγαλο αριθμό κιλών (40kg) σε αργό και σταθερό ρυθμό 2,5 ετών. Τηρούσε το πρόγραμμα της, πήγαινε στο γυμναστήριο σταθερά αλλά η ζυγαριά και το ποσοστό λίπους είχαν κολλήσει για πάνω από 1,5 χρόνο στα τελευταία 5-6 κιλά.
Δεν μπορούσε να αποδεχτεί κάτι τέτοιο, αφού παραδέχεται πως έκανε πολλές θυσίες και είχε απόλυτη πειθαρχεία απέναντι στον στόχο, δηλαδή να φτάσει στα φυσιολογικά χαμηλά επίπεδα λίπους.
«Αλήθεια, μπροστά σε αυτά που είχα χάσει τι ήταν άραγε 5-6 κιλα; Κι όμως για εμένα ήταν, γιατί έκανα τη διαδρομή χωρίς να φτάσω στον τελικό προορισμό, ένας αγώνας δίχως τέλος. Δεν με αφορούσε τίποτα άλλο πέρα από το να ολοκληρώσω το στόχο μου. Έτσι, δεν ανταποκρινόμουν σε κερασματάκια, γιορτινά τραπέζια, εξόδους με καλή παρέα για φαγητό κλπ. Μέχρι που άρχισα να αποκτώ εμμονή για το «κόλλημα» των περίσσειων κιλών μου. Η πειθαρχία και η τελειομανία άρχισε να στρέφεται σιγά σιγά εναντίον μου.»
«Τα Χριστούγεννα λοιπόν του 2013 ήμουν καλεσμένη στο γιορτινό τραπέζι με πολλές όμορφες λιχουδιές και όλα τα σχετικά γύρω από ένα Χριστουγεννιάτικο τραπέζι…»
«Φάε,δεν θα πάθεις τίποτα», «έχεις γίνει πετσί και κόκκαλο,πρέπει να φας», «τί ανάγκη έχεις εσύ; Μια χαρά σώμα έχεις» άκουγα από τους γύρω μου και ηταν αρκετά για να με πείσουν πως ήμουν αρκετά αυστηρή απέναντί μου. Ήταν καιρός πια, να αφεθώ, σαν φυσιολογικός άνθρωπος χωρίς τύψεις, χωρίς να σκέφτομαι την ζυγαριά για να μετρήσω τα σωστά γραμμάρια και μου ξεφύγει το παραμικρό παραπάνω που θα εισχωρήσει στο σώμα μου, και έτσι αποφάσισα να κάνω «ατασθαλία». Ήμουν ήδη κουρασμένη και επομένως πιο ευάλωτη.
«Ήταν τόσα πολλά αυτά που δεν με άφηνα να δοκιμάσω τόσο καιρό, τόσες απαγορευμένες τροφές, που δεν ήξερα τι να πρωτοδοκιμάσω. Δεν ήξερα πώς να το διαχειριστώ!»
Ήδη, απο τα λεγόμενα της Μ.Σ. μπορούσα να διακρίνω πολλές λανθασμένες στάσεις απένταντι στο φαγητό, στο βαθμό έντονων εμμονών και δυσλειτουργικών πεποιθήσεων, που θα έπρεπε να αντιμετωπίσουμε μαζί. Τα παρακάτω όμως λόγια της ήταν που με ανησύχησαν ακόμα περισσότερο.
«Ξεκίνησα να δοκιμάζω από ότι χτυπούσε στο μάτι μου και προσπαθούσα να απολάυσω τις γέυσεις που μου είχαν λείψει. Έφαγα αρκετά πολύ και το ίδιο βράδυ αισθάνθηκα δυσφορία, ανακατοσούρα και φούσκωμα. Μπερδεύτηκαν πολλές τροφές, μπερδεύτηκα εγώ, μπερδεύτηκε ο οργανισμός και… το αποτέλεσμα ήταν από τη δυσφορία να μου έρθει εμετός. Λογικό, εφόσον τέτοια επίθεση δεν την είχε συνηθίσει το σώμα μου. Η δυσφορία συνεχίστηκε και τις επόμενες μέρες, όμως η διατροφή και η γυμναστική ήταν ήδη σε εφαρμογή όπως πάντα.»
«Λίγες μέρες αργότερα έκανα την εβδομαδιαία μου λιπομέτρηση. Το τελευταίο που περίμενα ήταν να υπάρχει πτώση στους δείκτες του λίπους. Ήμουν προετοιμασμένη για αυτό που θα ακούσω.»
-« Μείον 4 κιλά ,εκ των οποίων τα 3 είναι λίπος» .
-«Ορίστε;»
«Το πρόσωπο μου έλαμψε! Η χαρά μου δεν μπορούσε να περιγραφεί. Το μόνο που σκεφτόμουν ηταν πως την γλίτωσα! Ενώ έφαγα τα απαγορευμένα, έχασα κιόλας.»
Αυτόματα κλείδωσε μέσα μου ο κανόνας «τρώω –αποβάλλω-δε παχαίνω»… Αυτό ήταν. Δεν μπορούσε κανένας να με σταματήσει ,ούτε και να μου αποδείξει το αντίθετο. Εξακολουθούσα να γυμνάζομαι ,να τρέφομαι σωστά και κάπου κάπου να μην τηρώ το πρόγραμμα διατροφής τρώγοντας ό,τι να ναι χωρίς να με απασχολεί ιδιαίτερα, αφού ήξερα πως η «αμαρτία» μου θα εξιλεωθεί άμεσα με την γνωστή μέθοδο.
«Ούτε γάτα,ούτε ζημιά για μένα.»
Τα κιλά πέφταν και στην χειρότερη παρέμεναν ίδια. Το κάπου κάπου άρχισε να γίνεται πιο συχνά. Να μιλήσω για κάτι τέτοιο,ούτε λόγος και σε κανέναν. Έγινε συνήθεια, χωρίς να το καταλάβω.Δεν ήξερα πού το πήγαινα και που με οδηγούσε. Όσο το τραβούσα τόσο πιο εθιστικό γινόταν σε σημείο η συχνότητα από μία ή δύο φορές τον μήνα να φτάσει σε πέντε-έξι φορές την ημέρα μέσα σε δύομιση χρόνια.
Σταδιακά άρχισα να κουράζομαι και να εξαντλούμαι. Η μία λιποθυμία μετά την άλλη σε σύντομο χρονικό διάστημα, ο πόνος σε όλη την στοματική κοιλότητα, το πρήξιμο, το αφυδατωμένο δέρμα και η άτονη διάθεση είναι τα λιγότερα που μπορώ να αναφέρω για τις συνέπειες με τις οποίες ήρθα αντιμέτωπη. Άρχισα να αλλοιώνομαι εξωτερικά και εσωτερικά λέγοντας ψέμματα στους αγαπημένους μου και να τους στεναχωρώ, γιατί μια του κλέφτη ,δυο του κλέφτη όλο και κάποιο «ίχνος» ξεφεύγει.
«Μετα από κάποιο καιρό, δεν είχα δύναμη για άλλους εμετούς και έτσι τους ελάττωσα κατά πολύ. Η ζυγαριά ξεκίνησε την ανοδική της πορεία και το σώμα μου δεν με ακολουθούσε στο γυμναστήριο γιατί αισθανόμουν εξάντληση διαρκώς. Δεν υπήρξε θέληση για καμιά προσπάθεια συνηθίζοντας στην ιδέα ότι από εδώ και πέρα περιμένω την καταστροφή μου. Το να ακούσω απλά ότι δεν είναι καλό αυτό που κάνω, δεν βοηθούσε,δεν με άγγιζε καν. Τίποτα δεν ήταν αρκετό για να με ταρακουνήσει.»
«Μεχρί λοιπόν που ήρθες σε εμένα καλή μου Μ.Σ. και βρήκες τη δύναμη να μου τα εκμυστηρευτείς όλα αυτά, έτσι δεν είναι; Λοιπόν το πρώτο βήμα προς τη λύτρωση, το έκανες ήδη», ήταν τα πρώτα λόγια μου όταν άκουσα την ιστορία της.
Αρκετές συνεδρίες αργότερα η Μ.Σ. μου ανέφερε πως θα το σκεφτόταν δυο φορές άαν έπρεπε να μιλήσει ανοιχτά για τα βουλιμικά επεισόδια, όμως συμφωνήσαμε στο να υπάρχει απόλυτη ειλικρίνεια στην συνεργασία μας και έτσι με εμπιστέυτηκε. Έτσι λοιπόν το ταξίδι μας προς την επιτυχία,είχε αρχίσει .
Εξαρχής, η Μ.Σ. εκπαιδεύτηκε για το τι την περίμενε απο εκεί και πέρα, για τα κύματα υποτροπών που θα ερχόντουσαν, και τη ψυχολογική και σωματική προετοιμασία για αυτά. Έμαθε πως σημασία δεν έχει σε ποιο σημείο βρίσκεται, αρκεί να παραμένει στην σωστή κατεύθυνση.
Το ταξίδι μας λοιπόν της φάνηκε πολύ πιο εύκολο, πολύ πιο απλό από ότι περίμενε, χωρίς να χρειάζονται ακραία μέτρα και υπερπροσπάθειες. Εκπαιδεύτηκε να «επιπλέει» στην αρνητική της διάθεση, να «σερφάρει» στα κύματα αρντικής διάθεσης-υποτροπής-βουλιμίας τόσο καλα που δεν ξαναεμφάνισε βουλιμικό επεισόδιο, από την πρώτη κιόλας συνεδρία. Θρίαμβος!
Κάπου τέσσερις μήνες μετά ο παρακάτω διάλογος μας χαράκθηκε στη μνήμη μου:
«Έμαθα τόσα πολλά σε τόσο λίγο χρονικό διάστημα… ή κάνω λάθος; Πέρασε πολύ γρήγορα ο καιρός, ή τουλάχιστον έτσι φάνηκε σε εμένα. Σε τέσσερις μηνες έχασα όχι μόνο το βάρος που ανέκτησα έπειτα από βουλιμικά επεισόδια,αλλά και περισσότερο. Πιο σύντομα, πιο ανώδυνα και πιο ασφαλή. Και το καλύτερο; Χωρίς δίαιτα, στέρηση, ενοχές, καταπίεση και άγχος!»
«Ακριβώς καλή μου, δουλεύοντας κυρίως με τη «τροφογενή ψυχολογία» σου συμπλήρωσα.
«Ναι, ναι, ακριβώς! Το πρωινό ξύπνημα για να πάω γυμναστήριο πήρε την όψη της καλύτερης μου συντροφιάς, η γλυκιά κόπωση μετά την άσκηση έγινε κίνητρο για να με οδηγήσει εκεί που θέλω, έμαθα να επιμένω και να προχωράω κάνοντας φίλο τον «κακό» μου, βουλιμικό εαυτό κι όχι εχθρό! Όλα μπήκαν στην σειρά τους χωρίς να μοιάζουν με ρουτίνα ή αγγαρεία. Και το κυριότερο, έσπασε ο διαστρεβλωμένος κύκλος της νευρικής βουλιμίας!»
«Η αλήθεια είναι πως η βουλιμία είναι ένας φαύλος κύκλος χωρίς να καταλήγει πουθενά… Μόνο όσοι πέρασαν από αυτό μπορούν να το κατανοήσουν πλήρως. Και τώρα, έχεις τη δύναμη να κινητοποιήσεις τον κόσμο που ταυτίστηκε με εσένα και να τους πείσεις ότι μπορεί να μην είναι εύκολο να ξεφύγεις από αυτό, αλλά δεν είναι ακατόρθωτο..» της απάντησα.
Μετά από σχεδόν ένα χρόνο συνεργασίας, σίγουροι πλέον ότι τα βουλιμικά επεισόδια είναι πλέον παρελθόν κάνουμε συζητήσεις σαν την παρακάτω:
«Κοιτάζοντας στον καθρέπτη αντικρίζω μια διαφορετική Μ.Σ, πολύ πιο όμορφη εξωτερικά και εσωτερικά, αγαπόντας με αληθινά. Πλημμυρίζω από χαρά και αυτοπεποίθηση και εάν κοιτάξω πίσω στο παρελθόν, αισθάνομαι πως δεν έχει καμία σχέση με εμένα, μου φαίνεται ξένο, όχι οικείο, έχει ξεχαστεί αφήνοντας ένα καλό μάθημα. Η επιτυχία σε κάθε μας στόχο θεωρώ, πως βρίσκεται σε μία επαναλαμβανόμενη συνήθεια ή συμπεριφορά βασιζόμενη σε πτυχές θετικής ψυχολογίας που μακροπρόθεσμα αλλάζει μορφές οδηγώντας μας εκεί που θέλουμε, χωρίς να το καταλάβουμε.»
«Μπράβο ανάλυση! Με εντυπωσιάζεις κάθε φορά να ξέρεις και… μαζί μαθαίνουμε σε αυτή την κοινή πορεία» της είπα.
Πλέον, διατηρώντας το αρχικό μας κίνητρο, στόχος μας είναι η διατήρηση των κεκτημένων και η βελτίωση σε όλα τα επίπεδα. Όπως και η ίδια Μ.Σ. αναφέρει:
«Ακόμα και αν ξανάρθει κάποιο κύμα, έχω την ασπίδα μου και είναι δυνατή…πολύ δυνατή»!
