Τα κανναβινοειδή μπορεί να συμμετέχουν στην αύξηση βάρους που λαμβάνει χώρα σε ασθενείς με σχιζοφρένεια, που λαμβάνουν το αντιψυχωτικό olanzapine, σύμφωνα με πιλοτική μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Psychopharmacology από ερευνητές στο Institut universitaire en sante mentale de Montreal (IUSMM) και στο Universite de Montreal (UdeM).
Η κάνναβη έχει ψυχοδραστική επίδραση μέσω των ενδογενών κανναβινοειδών, που απαντώνται στον εγκέφαλο. Οι ουσίες αυτές πιστεύεται ότι συμμετέχουν στην αύξηση βάρους ασθενών με σχιζοφρένεια, μέσω της δράσης σε συγκεκριμένα τμήματα του εγκεφάλου που αφορούν την όρεξη για φαγητό.
Οι ερευνητές μελέτησαν τη διατροφική συμπεριφορά 15 ασθενών με σχιζοφρένεια, που λάμβαναν το αντιψυχωτικό olanzapine (που αυξάνει την όρεξη) για 16 εβδομάδες, σε σχέση με αντίστοιχη ομάδα ελέγχου με υγιή άτομα.
Στους συμμετέχοντες έδειξαν ουδέτερες εικόνες ή ανάλογες που διέγειραν την όρεξή τους, κατά τη διάρκεια εξέτασης με λειτουργικής μαγνητική τομογραφία (fMRI scan), πριν και μετά τη θεραπεία 16 εβδομάδων με olanzapine. Επιπλέον, μετρήθηκαν τα επίπεδα γλυκόζης, ινσουλίνης, λιπιδίων αίματος και ενδογενών κανναβινοειδών σε κατάσταση νηστείας.
Μετά τη θεραπεία, οι ερευνητές παρατήρησαν υπερδιέγερση της αριστερής αμυγδαλής (μεταιχμιακού τμήματος) σε ασθενείς με σχιζοφρένεια. Οι αλλαγές στον εγκέφαλο συσχετίστηκαν με αυξημένα επίπεδα γλυκόζης, τριγλυκεριδίων και ανανδαμίδης (σ.σ. κύριος νευροδιαβιβαστής κανναβινοειδών).
Κατά τη θεραπεία, οι ασθενείς αυτοί αύξησαν το βάρος τους και είχαν λιγότερο συμπτώματα (παραισθήσεις και αυταπάτες). Η στατιστική ανάλυση αποκάλυψε τη συμμετοχή της ανανδαμίδης στην υπερδιέγερση της αμυγδαλής στα άτομα που είδαν διεγερτικές για την όρεξη εικόνες.
Τα αποτελέσματα εν ολίγοις, συνιστούν μια απεικονιστική απόδειξη της σχέσης των επιπέδων ανανδαμίδης και διαταραγμένης διατροφικής συμπεριφοράς των ασθενών με σχιζοφρένεια, αν και δεν έχει περιγραφεί η σχέση αίτιου-αποτελέσματος. Το σίγουρο είναι ότι κάποια αντιψυχωτικά φάρμακα προκαλούν σημαντικές μεταβολικές παρενέργειες.
Για το λόγο αυτό, η φροντίδα αυτών των ασθενών πρέπει να γίνεται με γνώμονα την «αδυναμία» τους, σε αρκετές περιπτώσεις, να αντισταθούν στη θέα φαγητού ή γλυκού.
Γιώργος Μίλεσης, MSc
Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος
georgemiles9@gmail.com
References
Potvin S, Lungu OV, Stip E., Anandamide is involved in appetite-related amygdala hyperactivations in schizophrenia patients treated with olanzapine: a functional magnetic resonance imaging study, Journal of Clinical Psychopharmacology, doi: 10.1097/JCP.0000000000000236, published February 2015.
