Πόσες φορές δεν έχετε ακούσει ότι το τάδε τρόφιμο «μπλοκάρει το μεταβολισμό» ή το δείνα «φτιάχνει τη διάθεση»; Μπορούν όντως να τρόφιμα να επηρεάσουν σε τέτοιο βαθμό το σώμα μας; Τι από αυτά ισχύει;
Αρχικά, να διευκρινίσουμε ότι ως μεταβολισμό ορίζουμε το σύνολο των βιοχημικών αντιδράσεων, αναβολικών και καταβολικών, στο σώμα μας. Οι αντιδράσεις αυτές υπόκεινται, κατά κύριο λόγο, σε ορμονικό έλεγχο, οπότε ελάχιστα έως καθόλου, επηρεάζονται από τη διαθεσιμότητα μικρο- ή μακρο-θρεπτικών συστατικών. Με εξαίρεση ίσως την ανεπάρκεια σε κάποια στοιχεία, βιταμίνες ή μέταλλα, που δρουν ως (συν)καταλύτες. Ωστόσο, φαίνεται πως κάποιες διατροφικές μας προτιμήσεις μπορεί να επηρεάσουν το ανθρώπινο μεταβολικό προφίλ, αλλά και την εντερική μικροβιακή δραστηριότητα (που με τη σειρά της μπορεί να έχει μακροπρόθεσμες συνέπειες και οφέλη για την υγεία).
Μια κλινική μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Proteome Research, υποστηρίζει ότι η μαύρη σοκολάτα κατέχει ιδιότητες ανακούφισης του άγχους. Η καθημερινή κατανάλωση μικρής ποσότητας αυτής για δύο εβδομάδες, φαίνεται να μειώνει τα επίπεδα των ορμονών του στρες σε αγχώδη άτομα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι η μαύρη σοκολάτα μπορεί να διορθώσει εν μέρει και βιοχημικές ανισορροπίες, που συνδέονται με το στρες!
Η παρούσα μελέτη εκθέτει τις μεταβολικές αντιδράσεις ατόμων, που τρέφονται ελεύθερα, σε ημερήσια κατανάλωση 40 γραμμαρίων μαύρης σοκολάτας, για 14 ημέρες. Η κλινική δοκιμή έγινε σε 30 ανθρώπους, που κατατάχθηκαν σε χαμηλή ή υψηλή κλίμακα άγχους, με βάση επαληθευμένα ψυχολογικά ερωτηματολόγια. Συλλέχθηκαν βιολογικά υγρά (ούρα και πλάσμα του αίματος) κατά τη διάρκεια 3ημέρων δοκιμών στην αρχή, στο μέσο και στο τέλος της μελέτης. Παράλληλα, μελετήθηκαν πιθανές αλλαγές στο μεταβολισμό λόγω της κατανάλωσης σοκολάτας.
Οι εθελοντές με υψηλότερη κλίμακα άγχους φάνηκε πως έχουν διακριτό μεταβολικό προφίλ, ενδεικτικό διαφορετικής ενεργειακής ομοιόστασης (γαλακτικό οξύ, κιτρικό οξύ, ηλεκτρικό οξύ, ουρία, προλίνη), ορμονικού μεταβολισμού (αδρεναλίνη, ντόπαμίνη, 3-μεθοξυ-τυροσίνη) και μικροβιακής εντερικής δραστηριότητας (μεθυλαμίνη, θειική p-κρεσόλη ,ιππουρικό οξύ).
Η μαύρη σοκολάτα μείωσε την έκκριση ορμονών που σχετίζονται με το άγχος, κορτιζόλης και των κατεχολαμινών. Επίσης, ομαλοποίησε εν μέρει τις διαφορές που σχετίζονται με το άγχος, όσον αφορά τον μεταβολισμό της ενέργειας (γλυκίνη, κιτρικό, προλίνη, β-αλανίνη) και την εντερική μικροβιακή δραστηριότητα (ιππουρικό οξύ και θειική p-κρεσόλη).
Η μελέτη παρέχει ισχυρά αποδεικτικά στοιχεία ότι η ημερήσια κατανάλωση 40 γραμμάριων μαύρης σοκολάτας, κατά τη διάρκεια των 2 εβδομάδων, είναι επαρκής για να τροποποιήσει το μεταβολικό προφίλ, και το μικροβιακό μεταβολισμό του έντερου.
Αναμφίβολα, τα αντιοξειδωτικά (και άλλες ευεργετικές ουσίες) στη μαύρη σοκολάτα μπορούν να μειώσουν τους παράγοντες κινδύνου για καρδιακές παθήσεις. Αντίστοιχες μελέτες δείχνουν ότι η μαύρη σοκολάτα μπορεί να απαλύνει συναισθηματικό στρες. Αυτή, ωστόσο, είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει, σε ανθρώπους με στρες, πώς ακριβώς μπορεί να βοηθήσει η μαύρη σοκολάτα.
Σαφέστατα, είναι καθησυχαστική είδηση το ότι η μαύρη σοκολάτα μπορεί να έχει μια τόσο ευεργετική αντίδραση στο στρες, δεδομένου του ότι το σώμα μας – υπό συνθήκες άγχους – μπορεί να μας κάνει να αναζητάμε περισσότερο τα γλυκά. Αν συνυπολογιστεί το συναισθηματικό φαγητό (εξαιτίας ανήσυχης ψυχολογικής κατάστασης) και το φαγητό προς ανακούφιση συναισθήματος (comfort food), η αναζήτηση του γλυκού μπορεί να οδηγήσει εύκολα σε αύξηση του σωματικού βάρους, αν δεν είμαστε προσεκτικοί.
Για το λόγο αυτό, μια μικρή ποσότητα μαύρης σοκολάτας, μπορεί να είναι μια αποτελεσματική και ευχάριστη μέθοδος για την ανακούφιση του στρες, για όσους δεν έχουν κάποιο ιατρικό λόγο να αποφεύγουν τη σοκολάτα.