Ο ύπνος καταλαμβάνει ένα σημαντικό ποσοστό του χρόνου μας και συσχετίζεται με πολλές φυσιολογικές καθώς και νοητικές δραστηριότητες, βοηθώντας έτσι στη σωστή λειτουργία του οργανισμού μας. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν, οι ώρες που αφιερώνουμε καθημερινά για ανάπαυση να είναι επαρκείς και ο ύπνος να είναι ποιοτικός. Έχει φανεί από μελέτες ότι η έλλειψη ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε πρόσληψη βάρους και παχυσαρκία. Επίσης μπορεί να αποτελέσει παράγοντα κινδύνου και για άλλα προβλήματα υγείας.
Πόσες ώρες ύπνου χρειαζόμαστε τελικά;
Ο χρόνος που πρέπει να αφιερώνουμε στον ύπνο διαφέρει ανάλογα με την ηλικία. Αναφορικά, οι ενήλικες χρειάζονται 7-9 ώρες ύπνου ημερησίως, ενώ οι έφηβοι καλύπτονται με 8-10 ώρες ύπνου. Σχετικά με τα παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας 10-13 και 9-11 ώρες ύπνου αντίστοιχα θεωρούνται επαρκείς.
Πώς όμως η έλλειψη ύπνου επηρεάζει το βάρος αλλά και τη γενική υγεία;
Αρχικά, οι ανεπαρκείς ώρες ανάπαυσης επιδρούν στο μεταβολισμό. Συγκεκριμένα, η έλλειψη ύπνου φαίνεται να αυξάνει τα επίπεδα κορτιζόλης στο αίμα (ορμόνη του στρες). Επιπλέον, οδηγεί σε μείωση των επιπέδων λεπτίνης (ορμόνη που μειώνει την όρεξη) και αύξηση των επιπέδων γρελίνης (ορμόνη που αυξάνει την όρεξη). Αυτές οι αλλαγές μπορεί να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη ενεργειακή πρόσληψη και στη δημιουργία θετικού ενεργειακού ισοζυγίου, με αποτέλεσμα το βάρος να αυξάνεται προοδευτικά.
Αποτελέσματα ερευνών δείχνουν ότι τα άτομα που κοιμούνται λιγότερο από 7 ώρες έχουν αυξημένη ενεργειακή πρόσληψη και αυτό μπορεί να συμβαίνει για τους εξής λόγους: Πρώτον, για να “ανταπεξέλθουν” εφόσον είναι περισσότερες ώρες ξύπνιοι και δεύτερον, καθώς τα άτομα αυτά αφιερώνουν λιγότερο χρόνο στον ύπνο έχουν περισσότερο διαθέσιμο χρόνο για να φάνε. Φαίνεται επίσης, ότι επιλέγουν περισσότερο ενεργειακά πυκνά τρόφιμα και τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες.
Ακόμα, ο ποιοτικά και ποσοτικά ανεπαρκής ύπνος φαίνεται ότι σχετίζεται με ινσουλινοαντίσταση και μειωμένη ανοχή στη γλυκόζη. Κατά συνέπεια, η μακροχρόνια έλλειψη ύπνου φαίνεται να αποτελεί παράγοντα κινδύνου για Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου ΙΙ. Η συστηματική έλλειψη ύπνου φαίνεται επίσης ότι μπορεί να προκαλεί και άλλα προβλήματα υγείας όπως καρδιαγγειακά νοσήματα, υπέρταση καθώς επηρεάζει άμεσα το κεντρικό νευρικό σύστημα. Είναι ξεκάθαρο πως η έλλειψη ύπνου επιβαρύνει τον εγκέφαλο και μειώνει τη λειτουργία του επηρεάζοντας την ικανότητα συγκέντρωσης και λήψης αποφάσεων, τη μνήμη καθώς και τη σχολική απόδοση στα παιδιά.
Είναι δεδομένο, συνεπώς, πως πρέπει να φροντίζουμε να αφιερώνουμε στον εαυτό μας το χρόνο που απαιτείται για επαρκή ξεκούραση και να απολαύσουμε όλα τα οφέλη του καλού ύπνου για την υγεία μας.
Επιστημονικη Ομάδα δια… της Τροφής