Υπάρχει η βεβαιότητα στην επιστημονική κοινότητα ότι τα οιστρογόνα, στη γυναίκα, αποτελούν την καλύτερη ασπίδα έναντι των καρδιαγγειακών παθήσεων. Παρολ’ αυτά, φαίνεται πως μια νεαρή γυναίκα μπορεί να εκδηλώσει συμπτώματα της στεφανιαίας νόσου (Coronary Artery Disease, CAD) – και μάλιστα θανάσιμα – ακολουθώντας όμως διαφορετικό μονοπάτι, σε σχέση με τους άντρες και τις μεγαλύτερης ηλικίας γυναίκες.

 

Για αρκετά χρόνια, γνωρίζαμε ότι η στεφανιαία νόσος μπορεί να είναι αρκετά διαφορετική στις γυναίκες, από ό, τι στους άνδρες. Τα συμπτώματα των γυναικών μπορεί να είναι διαφορετικά, τα διαγνωστικά τεστ που χρησιμοποιούνται για τη στεφανιαία νόσο μπορεί να δώσουν εσφαλμένη απάντηση στις γυναίκες, ενώ και η ίδια η υποκείμενη νόσος μπορεί να είναι αρκετά διαφορετική.

Πρόσφατες έρευνες σε νεότερες γυναίκες (1) που έχουν πεθάνει από αιφνίδια στεφανιαία θρόμβωση (θρόμβοι αίματος που σχηματίζονται στη στεφανιαία αρτηρία και να εμποδίζουν τη ροή του αίματος), υπέδειξαν ότι οι θανατηφόροι αυτοί θρόμβοι μπορεί να είναι αρκετά διαφορετικοί από εκείνους των ανδρών, που έχουν επίσης υποστεί αιφνίδιο θάνατο.

Πώς προκύπτει η θρόμβωση της στεφανιαίας αρτηρίας;

Η θρόμβωση της στεφανιαίας πιστεύεται ότι συμβαίνει όταν η αθηρωματική πλάκας σε μια στεφανιαία αρτηρία ξαφνικά διαρρηγνύεται. Η ρήξη εκθέτει το περιεχόμενο του ενδοθηλίου (χοληστερόλη, ασβέστιο, φλεγμονώδη κύτταρα, και άλλο υλικό) στην κυκλοφορία του αίματος – κάτι που μπορεί να προκαλέσει σχηματισμό θρόμβου. Στη συνέχεια, η στεφανιαία αρτηρία μπορεί να εμποδίζεται ξαφνικά από τον θρόμβο, οπότε διακόπτεται η ροή του αίματος στον καρδιακό μυ. Αυτή η παρεμπόδιση μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακή προσβολή (επίσης γνωστή ως έμφραγμα του μυοκαρδίου), και πολύ συχνά, μπορεί να οδηγήσει αιφνίδιο καρδιακό θάνατο.

Η διαφορά στις γυναίκες

Τα νέα στοιχεία δείχνουν ότι σε γυναίκες κάτω των 50 ετών, η ρήξη της αθηρωματικής πλάκας δεν ευθύνεται συχνά για τον σχηματισμό θρόμβου αίματος. Αντ ‘αυτού, ο θρόμβος μπορεί να προκληθεί από τη διάβρωση των τοιχωμάτων των αιμοφόρων αγγείων. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σε ένα ρήξη και τη διάβρωση; Λοιπόν, μια ρήξη της πλάκας είναι σαν ένα σπυράκι που σκάει Η διάβρωση όμως είναι περισσότερο σαν ένα ρηχό έλκος – η αθηρωματική πλάκα που σχετίζεται με τη διάβρωση μπορεί να είναι αρκετά μικρή, ή ενδέχεται να μην υπάρχει (πλάκα) καθόλου.

Τι σημαίνουν τα νέα ευρήματα;

Αυτή η νέα πληροφορία μπορεί να εξηγήσει (εν μέρει) δύο χαρακτηριστικά της στεφανιαίας νόσου στις γυναίκες, που έχουν μείνει ανεξήγητα για χρόνια:

Πρώτον, γιατί οι νεότερες γυναίκες με στεφανιαία θρόμβωση, είναι πιο ευαίσθητες σε μυοκαρδιακά εμφράγματα από τους άνδρες. Οι θρόμβοι λόγω διάβρωσης τείνουν να είναι «αρχαιότεροι» από τους θρόμβους λόγω ρήξης της πλάκας. Που σημαίνει ότι σχηματίζονται λιγότερο ξαφνικά, άρα έχουν χρόνο για να ωριμάσουν. Είναι γνωστό εδώ και χρόνια ότι οι θρόμβοι που σχηματίζονται πιο σταδιακά είναι πιο επικίνδυνοι (οδηγούν σε θάνατο πιο συχνά) από ό, τι οι οξείς θρόμβοι. Το γεγονός ότι οι νεαρές γυναίκες είναι πιο πιθανό να έχουν θρόμβους που οφείλονται σε διάβρωση αθηρωματικής πλάκας, μπορεί να εξηγήσει εν μέρει τα χειρότερα αποτελέσματα.

Δεύτερον, οι διαβρώσεις σε σχέση με τις ρήξεις πλάκας, είναι πιο πιθανό να εμφανιστούν σε στεφανιαίες αρτηρίες. Κάτι που είναι απόλυτα φυσιολογικό κατά τη διάρκεια του καρδιακού καθετηριασμού ή σε δοκιμές άγχους / θαλλίου – δηλαδή όταν εξετάζουμε αρτηρίες όπου δεν υπάρχουν σημαντική αθηρωματική πλάκα. Θεωρείται επίσης ότι διάβρωση μπορεί να προκληθεί και από επανειλημμένους σπασμούς των στεφανιαίων αρτηριών, όπως στη στηθάγχη του Prinzmetal. Έτσι, το γεγονός ότι οι θρόμβοι μπορεί να οφείλονται σε διάβρωση, μπορεί να εξηγήσει γιατί οι γυναίκες με φαινομενικά «κανονικές» στεφανιαίες αρτηρίες, μπορεί να υποστούν καρδιακή προσβολή.

Με άλλα λόγια…

Το γεγονός λοιπόν, ότι οι θρόμβοι που προκαλούνται από διάβρωση συνιστούν μια σημαντική αιτία στεφανιαίας θρόμβωσης στις γυναίκες, αποτελεί ένα ενδιαφέρον και πιθανόν σημαντικό νέο κομμάτι των πληροφοριών σχετικά με τη στεφανιαία νόσο σε γυναίκες. Είναι πλέον προφανές ότι η στεφανιαία νόσος σε νεότερες γυναίκες είναι πολύ συχνά μια διαφορετική ασθένεια από την «κλασική CAD», που παρατηρείται σε άνδρες και σε γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας. Η αναγνώριση αυτού του γεγονότος μπορεί να σε καλύτερη κατανόηση αυτών των διαφορών και ανάπτυξη πιο αποτελεσματικών στρατηγικών για τη θεραπεία.

REFERENCE:
1. Kramer M.C.A,. Rittersma S.Z.H, de Winter R.J., Ladich E.R., Fowler D.R., Liang You-Hui, R.Kutys, Carter-Monroe N., Kolodgie F.D., van der Wal A.C., and R. Virmani. Relationship of Thrombus Healing to Underlying Plaque Morphology in Sudden Coronary Death. J. Am. Coll. Cardiol. 2009; 54:xx

 

Γιώργος Μίλεσης, MSc

Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος

georgemiles9@gmail.com