Ζεσταθείτε… τρώγοντας!
Και με τις τελυταίες χιονοπτώσεις, μπήκε για τα καλά ο… χειμώνας! Σίγουρα γνωρίζετε πως η σωστή διατροφή, είναι πολύ σημαντική για αναρίθμητους λόγους. Ξέρατε όμως, πως μας βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος, κρατώντας το σώμα ζεστό ενώ ταυτόχρονα παρέχει και «καύσιμα» για τις δραστηριότητες μας; Σε αυτό παίζει ρόλο η λεγόμενη «τροφογενής θερμογέννεση» (Thermic effect of Food), η οποία αυξάνεται ακολουθώντας μικρά και συχνά γεύματα. Πέρα λοιπόν από την επιλογή φαγητών και τροφίμων που θα μας ζεστάνουν με τη θερμοκρασία τους (ζεστές σούπες, τσάι και άλλα), μπορούμε να «ζεσταθούμε τρώγοντας» και άλλες τροφές!
Ξεκινώντας λοιπόν με το κυριότερο καύσιμο του οργανισμού μας, βρίσκουμε τους υδατάνθρακες, που ανευρίσκονται στις αμυλώδεις τροφές, στα φρούτα και λιγότερο στα λαχανικά. Ειδικά τα φρούτα αλλά και οι «ανθεκτικοί υδατάνθρακες» (δηλαδή άμυλα πλούσια σε φυτικές ίνες, πχ όσπρια, δημητριακά ζυμαρικά και σιτηρά ολικής αλέσεως) αποδίδουν ενέργεια με αργό και σταθερό ρυθμό. Έτσι, εκτός των άλλων διεργασιών, ο οργανισμός αξιοποιεί σταδιακά αυτή την ενέργεια και για την διατήρηση της θερμοκρασίας σε σταθερά επίπεδα.
Πιο αναλυτικά:
· Όσπρια και δημητριακά
Ο συνδυασμός τους, κάνει τη διαφορά! Μαγειρέψετε όσπρια με ρύζι, ή με καλαμπόκι ή με κινόα, κολοκύθα και γλυκοπατάτα. Προσφέρετε έτσι στον οργανισμό σας πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, όπως οι αντίστοιχες ζωικές. Κερδίζετε επίσης σε φυτικές ίνες, λιγότερα λιπαρά και νάτριο (αλάτι). Αποτελούν δε, πλούσια πηγή φυτικών ινών, Φωσφόρου, σιδήρου και αντιοξειδωτικών.
· Καλά λιπαρά (και φρούτα):
Επιλέξτε αβοκάντο, ελαιόλαδο, ψάρια, ξηρούς καρπούς, λιναρόσπορο, ταχίνι και φυστικοβούτυρο σε μικρές ποσότητες. Το αυξημένο περιεχόμενο τους σε θερμίδες θα ανεβάσει αποδοτικά τη θερμοκρασία σας, ειδικά αν το ταιριάξετε με λίγους «καλούς» υδατάνθρακες: Ψωμί ολικής άλεσης με ταχίνι και μέλι, ξηροί καρποί με σταφίδες-αποξηραμένα φρούτα, ιδανικά όλα ως ενδιάμεσα σνακ μεταξύ των γευμάτων. Το αβοκάντο έχει ιδιαίτερη, βουτυρώδη γεύση και μπορείτε να το προσθέσετε σε σαλάτες είτε και μόνο του με τυρί και ελιές ακόμα και ως ορεκτικό με λίγο γλυκοπατάτα και αποξηραμένα φρούτα, πχ σύκο. Το ελαιόλαδο προσφέρει ενέργεια. Όπως και το ταχίνι και το αβοκάντο, έτσι και το ελαιόλαδο: χάρη στην Βιταμίνη Ε που περιέχει, βοηθάει στην καλή κυκλοφορία του αίματος. Η καλή κυκλοφορία με τη σειρά της, αποτρέπει τα παγωμένα πόδια και χέρια, ειδικά τα κρύα βράδια του χειμώνα!
· Ρίζες, βότανα και μπαχαρικά:
Ρίζες όπως το τζίντζερ αποδεικνύονται εξίσου πολύ καλά για την κυκλοφορία του αίματος, καθώς και για το πεπτικό αλλά και το ανοσοποιητικό σύστημα. Σε μικρές ποσότητες, δοκιμάστε το σε σούπες, βραστά, αφεψήματα και ψητά κρεατικά. Έτσι και με τα μπαχαρικά, με κύριους εκπροσώπους τα πικάντικα (π.χ πάπρικα, πιπέρι, μπούκοβο κ.α.) σίγουρα θα σας αυξήσουν άμεσα τη θερμοκρασία του σώματος. Μην ξεχνάτε τα κρεμμύδια, τα σκόρδα και την καυτερή πιπεριά σε μικρές ποσότητες! Προσέχετε μόνο μην το παρακάνετε και καείτε!
· Νερό
Γνωρίζουμε ότι η επαρκής ενυδάτωση εξασφαλίζει τη σωστή λειτουργία του οργανισμού. Όσο περίεργο και αν σας φανεί, όταν αφυδατώνεται το σώμα, μειώνεται η θερμοκρασία του σώματος και κρυώνουμε πιο εύκολα. Άρα, τις κρύες ημέρες του χειμώνα, μια ιδανική λύση είναι τα ζεστά ροφήματα. Επιλέξτε ροφήματα χωρίς πολλές θερμίδες όπως καφέ, τσάι, χαμομήλι, τίλιο. Βέβαια που και πού, μια ζεστή σοκολάτα, πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και σε αντιοξειδωτικά θα βοηθήσει στη «ζεστασιά» της στιγμής, όπως άλλωστε και το τσάι, όπου οι κατεχίνες (και η καφεΐνη) αυξάνουν τη θερμοκρασία του σώματος και τον μεταβολισμό.
Ti καλύτερο λοιπόν για τις κρύες νύχτες του χειμώνα, από λίγο ζεστό τσάι με κανέλα, φέτες πορτοκαλιού και τζιντζερ, με καλή παρέα μπροστά στο τζάκι;
Δημήτρης Πέτσιος Msc
Κλινικός διαιτολόγος-Διατροφολόγος
