Ήρθε λοιπόν και ο Ιούνιος… Με το καλοκαίρι να είναι προ των πυλών και τη θερμοκρασία να ανηφορίζει τον υδράργυρο, όλοι μας αρχίζουμε να αναζητούμε λίγες στιγμές δροσιάς και ξεγνοιασιάς. Άλλοι μέσω αποδράσεων σε τόπους σκιερούς και παραθαλάσσιους, άλλοι με παγωμένα ντους (κυριολεκτικά αλλά και μεταφορικά) και άλλοι…με ένα κρύο χυμό φρούτων! Βλέπετε, οι χυμοί των φρούτων -αλλά πλέον και των λαχανικών- τούτη την εποχή και μέχρι και το Σεπτέμβριο όπου αρχίζει και υποχωρεί η ζέστη έχουν την τιμητική τους. Οι χυμοί αυτοί αποτελούν μια εύκολη, γρήγορη και πρακτική λύση καθώς αντικαθιστούν συχνά τα φρούτα και τα λαχανικά του ημερήσιου διαιτολογίου μας. Βέβαια, από χυμό σε χυμό υπάρχουν τεράστιες και σημαντικές διαφορές. Και το βασικό ερώτημα που γεννάται είναι αν εξασφαλίζει η τακτική αυτή μια υγιεινή επιλογή κι αν ενδείκνυται για όλους.
Λίγα λόγια
Όποιος έχει ασχοληθεί έστω και λίγο με τη διατροφή (του) θα έχει συνειδητοποιήσει την αναγκαιότητα της ύπαρξης των φρούτων και των λαχανικών ως αναπόσπαστο κομμάτι σε ένα καθημερινό μενού. Άλλωστε επί μονίμου βάσεως προκύπτουν νέα δεδομένα για τις ευεργετικές τους δράσεις στην υγεία και ευεξία του οργανισμού μας. Έτσι, οι βιταμίνες, τα ιχνοστοιχεία, τα μέταλλα, τα φλαβονοειδή και άλλες πολυφαινόλες όπου και βρίσκονται σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα στα φρούτα, τους χυμούς και τα λαχανικά, προσδίδουν και την υψηλή θρεπτική αξία. Δεν είναι τυχαίο ότι κάθε αναφορά σε μια υγιεινή διατροφή που προασπίζει την υγεία από πολυάριθμα νοσήματα έχει ως βασική αρχή τα θεία αυτά δώρα. Ισχύουν όμως τα ίδια και στους τυποποιημένους χυμούς;
Οι χυμοί του εμπορίου
Οι χυμοί φρούτων της αγοράς χωρίζονται σε διάφορες κατηγορίες και υποκατηγορίες ανάλογα τη διάρκεια ζωής και την περιεκτικότητα τους σε φρούτα. Έτσι πρώτα πρώτα συναντάμε δύο βασικές κατηγορίες, τους χυμούς μακράς διάρκειας ή χυμούς εκτός ψυγείου (διάρκεια ζωής 9 μήνες) και τους παστεριωμένους χυμούς ή χυμούς ψυγείου (διάρκεια ζωής 35 ημέρες). Ανάλογα τώρα με την περιεκτικότητα τους σε φρούτα, οι χυμοί αυτοί διακρίνονται σε «φυσικούς» (100% περιεκτικότητα σε χυμό φρούτων), «νέκταρ», (με περιεκτικότητα σε χυμό φρούτων άνω του 50% και συμπλήρωμα νερού και ζάχαρης) και «φρουτοποτά» (με περιεκτικότητα χυμών φρούτων μεταξύ 20% έως 30% και συμπλήρωμα νερού και ζάχαρης). Σε πρώτη φάση λοιπόν, γίνεται εύκολα κατανοητό ότι όσο πιο πολύ απομακρυνόμαστε από τις υψηλές περιεκτικότητες σε φρούτα τόσο λιγότερο θρεπτικός είναι ο εκάστοτε χυμός. Παράλληλα, όσο μεγαλύτερη είναι η προσθήκη ζάχαρης σε ένα προϊόν χυμού τόσο αυξάνεται και το θερμιδικό του περιεχόμενο. Οι παραπάνω λόγοι πιθανότητα ωθούν και το καταναλωτικό κοινό στην αυξημένη προτίμηση των φυσικών χυμών ψυγείου έναντι των υπολοίπων χυμών, όπως δείχνουν και τα στοιχεία της αγοράς.
«Λειτουργικοί» χυμοί
Εντούτοις, η ολοένα και μεγαλύτερη ευαισθησία των καταναλωτών σε θέματα υγιεινής διατροφής ώθησε τις εταιρίες στην παραγωγή και διάθεση νέων τύπων χυμών, τους λεγόμενους «λειτουργικούς» χυμούς. Έτσι συναντούμε χυμούς ψυγείου εμπλουτισμένους με διάφορα συστατικά, όπως μέταλλα, ιχνοστοιχεία, βιταμίνες, ω-3 λιπαρά οξέα, φυτικές ίνες κ.τ.λ. Με λίγα λόγια, φαίνεται ξεκάθαρα πως πέρα από γευστική ή και δροσιστική επιλογή, οι χυμοί των φρούτων και των λαχανικών αποτελούν πλέον ένα σημαντικό μέσο κάλυψης σχετικά μεγάλου μέρους των διατροφικών μας αναγκών. Αναζητούμε δηλαδή τα συστατικά εκείνα που λείπουν από το καθημερινό διαιτολόγιό και η τάση αυτή αποτυπώνεται πλέον και στο εμπόριο.
Πλεονεκτήματα των χυμών
Ένας χυμός φρούτου ή λαχανικών φρέσκος ή έτοιμος, θα προσφέρει απλόχερα ενυδάτωση, ορισμένες φυτικές ίνες (ιδίως οι χυμοί των λαχανικών) και σίγουρα κάποια πολύτιμα θρεπτικά στοιχεία. Εξίσου σημαντικό; Δροσιά και γευστική απόλαυση ιδίως για τους επερχόμενους μήνες. Άλλωστε τα πιο δροσιστικά καλοκαιρινά ποτά και κοκτέιλ περιέχουν απαραίτητα χυμό φρούτου, έτσι δεν είναι;
Πρακτικά ζητήματα
Και ιδού το δίλημμα: Φρούτα και λαχανικά, (με όλες καθημερινές «δυσκολίες») ή, αμιγώς σωστή διατροφή -και από άποψη πρακτικότητας- με χυμούς; Η καθημερινότητα για τους περισσοτέρους είναι αρκετά δύσκολη και αγχώδης. Διότι το φρούτο μερικές φορές είναι πιο δύσκολο από ένα φρέσκο χυμό στη δουλειά…αλλά και αντίστροφα. Και φυσικά η υπερβολική πρόσληψη χυμών μπορεί να ελλοχεύει και αυξημένο φορτίο θερμίδων και υδατανθράκων (λιγότεροι όμως στους χυμούς λαχανικών). Από την άλλη πλευρά ο τυποποιημένος ίσως είναι πιο «εύκολος», υπό ορισμένες βέβαια υποχωρήσεις (θυσίες σε επιμέρους θρεπτικά συστατικά).
Επιλέξτε σωστά
Ανάλογα με τις καθημερινές συνθήκες, τις διατροφικές ανάγκες, την πρόσβαση και διάθεση όλων των παραπάνω, προσπαθήστε να προγραμματίζετε την κατανάλωση αρκετών φρούτων, λαχανικών και χυμών τους, φρέσκους και έτοιμους. Σε κάθε περίπτωση κινηθείτε με μέτρο, ισορροπία και ποικιλία επιδιώκοντας μια πρωτογενώς σωστή διατροφή με φρούτα, λαχανικά ή χυμούς τους. Πώς; Μα με αποχυμωτή στο σπίτι, στο γραφείο, στο κυλικείο αλλά και με την αρωγή των χυμών του εμπορίου, έτσι ώστε εξασφαλίστε ένα ισορροπημένο διαιτολόγιο.
Τι να προσέξετε
Να θυμάστε ότι τα ευεργετικά θρεπτικά συστατικά που κρύβονται μέσα στα φρούτα, τα λαχανικά και τους χυμούς τους είναι ευαίσθητα στη θερμοκρασία και το φως. Έτσι χάνονται μεγάλες ποσότητες των υδατοδιαλυτών και πτητικών βιταμινών (π.χ. C) όταν π.χ. ο χυμός εκτίθεται για ώρα στον ατμοσφαιρικό αέρα, το φως ή δεν είναι σωστά συσκευασμένος. Έτσι, αποφύγετε να αφήνετε για πολύ καιρό εκτεθειμένο ένα ποτήρι χυμό και φροντίστε η συσκευασία του να είναι μη διαφανής, ώστε να προστατεύεται όσο το δυνατόν από το φως. Και…κατά τα άλλα…στην υγειά σας!
