Η αντίστροφη μέτρηση για τις γιορτές των Χριστουγέννων έχει αρχίσει…Πλησιάζουν τα μελομακάρονα, οι κουραμπιέδες και άλλες λιχουδιές αλλά και τραπέζια, πολλά τραπέζια… Καλώς ή κακώς οι περισσότερες χαρμόσυνες εκδηλώσεις στη ζωή μας συνδέονται με το φαγητό!!! Αυτές τις ημέρες «βομβαρδιζόμαστε» από πολλαπλά ερεθίσματα και φυσικά, δε μιλάμε μόνο για τα καθιερωμένα τραπέζια αλλά και για τα αμέτρητα γλυκά, δίπλες και σοκολατάκια που ξεπροβάλλουν από παντού, όπου κι αν βρισκόμαστε: στο σπίτι, στη δουλειά, στα καταστήματα, στις επισκέψεις, στα τραπέζια…
Γιατί όμως έχουμε αδυναμία στα γλυκά; Φαίνεται πως ενώ οι περισσότεροι επιλέγουν επιδόρπιο, ελάχιστοι είναι εκείνοι που μετά από ένα γεύμα έχουν μεγάλη ανάγκη για γλυκό. Συχνά αποτελεί συνήθεια, π.χ. έχουμε συνηθίσει να τρώμε κάτι γλυκό μετά το γεύμα ή πριν πάμε για ύπνο. Ωστόσο, φαίνεται από διάφορες μελέτες ότι τα γλυκά μπορεί να προκαλούν μια μορφή «διατροφικού εθισμού», κυρίως λόγω των δύο βασικών συστατικών τους, του λίπους και της ζάχαρης. Ίσως, αυτό να συνδέεται με τη γευστική απόλαυση και την ικανοποίηση που προσφέρουν τα γλυκά και την επιβράβευση και ανταμοιβή που παίρνουμε από αυτά ιδιαίτερα αν αυτά καταναλώνονται όταν πεινάμε. Σε αυτή την περίπτωση το γλυκό δεν καλύπτει μόνο τη γευστική απόλαυση αλλά την πείνα μας παίρνοντας το ρόλο του τροφίμου που μας «έσωσε» από αυτή τη δύσκολη κατάσταση. Επιδιώκουμε, λοιπόν, σε παρόμοιες καταστάσεις να φάμε κάποιο γλυκό για να βιώσουμε τα ίδια συναισθήματα. Επίσης, έχει φανεί ότι τα γλυκά που περιέχουν σοκολάτα λόγω κάποιων ενεργών συστατικών της σοκολάτας επηρεάζουν τα επίπεδα διαφόρων νευροδιαβιβαστών στον εγκέφαλο όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη και κατά συνέπεια και τη διάθεση.
Επιπρόσθετα, ακόμα και αν εξισορροπούμε το θερμιδικό περιεχόμενο των γλυκισμάτων και ελέγχουμε το βάρος μας, η υπερβολική πρόσληψη γλυκών οδηγεί σε υπερβολική πρόσληψη σακχάρων και λίπους τα οποία σχετίζονται με αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.. Η περιεκτικότητά τους σε κορεσμένο λίπος και απλά σάκχαρα, απαιτεί για λόγους υγείας, μέτρο στην κατανάλωση τους (2-3 φορές /εβδ). Παράλληλα, υπάρχει ο κίνδυνος αντικατάστασης άλλων θρεπτικών τροφίμων πλούσιων σε βιταμίνες όπως τα φρούτα.
Όλα τα παραπάνω που αναφέραμε δεν παρατηρούνται μόνο στις γιορτές απλά υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος να εκδηλωθούν τότε και σε μεγαλύτερη συχνότητα λόγω των πολλαπλών ερεθισμάτων. Συνήθως τα αρνητικά συναισθήματα και οι τύψεις έρχονται αργότερα, μετά την κατανάλωση και, κάνοντας τον απολογισμό μας καταφεύγουμε σε υπερβολικές αντισταθμιστικές μεθόδους και ανορθόδοξες δίαιτες (βλέπε «αποτοξίνωση»)!
Φυσικά, η αντιμετώπιση για όλα αυτά που αναφέραμε δεν είναι η απαγόρευση. Σε καμία περίπτωση δε χρειάζεται να βγάλουμε τα γλυκά από το διαιτολόγιό μας αλλά θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο. Μάλιστα, από μελέτες φαίνεται ότι είμαστε περισσότερο επιρρεπείς σε «απαγορευμένα» τρόφιμα ή αυξάνουμε την κατανάλωσή τους. Ένα μικρό μελομακάρονο ή ένας μικρός κουραμπιές ή 2-3 σοκολατάκια (περίπου 30 γρ.) μπορούν να καταναλωθούν ως σνακ ενδιάμεσα από τα γεύματα. Αν κάποια ημέρα «χάσουμε τον έλεγχο» και καταναλώσουμε αρκετά από αυτά δε χάλασε ο κόσμος…τις επόμενες ημέρες μπορούμε να είμαστε πιο προσεχτικοί αντισταθμίζοντας αυτή την ατασθαλία με περισσότερη σωματική δραστηριότητα ή μικρότερη ποσότητα φαγητού! Χαρείτε, συνεπώς, τις γιορτινές ημέρες με τους φίλους και την οικογένειά σας χωρίς άγχος για τη διατροφή σας αλλά και αποδεσμεύοντας τη χαρά σας από το φαγητό με έξυπνους χειρισμούς! Μην σας απασχολεί μόνο το φαγητό, αλλά φροντίστε να περάσετε καλά με το να πειραματιστείτε με καινούργιες τακτικές!
Πηγή Μαντζουράτου Msc
Κλινική Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
mantzouratou@diatistrofis.gr
