Οι μικρές διακυμάνσεις του βάρους μέσα στην ημέρα είναι λίγο πολύ αναμενόμενες, όπως η αύξηση του βάρους μας μετά από ένα γεύμα ή η μείωση του μετά από επίσκεψη μας στην τουαλέτα. Όμως υπάρχουν μέρες που τα σκαμπανεβάσματα του βάρους είναι αρκετά μεγαλύτερα και αυτό μπορεί να μας προκαλέσει ανησυχία. Υπάρχουν πολλοί λόγοι που αυτό μπορεί να συμβαίνει. Συγκεκριμένα :
1. Το προεμμηνορροϊκό σύνδρομο (Σ.Δ.Π) στις γυναίκες.
Οι διάφορες ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν στις γυναίκες μετά την ωορρηξία προκαλούν μια σειρά συμπτωμάτων εκ των οποίων είναι και η κατακράτηση υγρών. Δηλαδή υπάρχει μια προσωρινή κατακράτηση νερού η οποία αυξάνει το σωματικό βάρος. Όμως μετά το τέλος της περιόδου υποχωρεί και το βάρος επανέρχεται στα αρχικά επίπεδα. Σε ορισμένες γυναίκες η κατακράτηση μπορεί να είναι πιο έντονη και να κρατάει περισσότερο.
2. Η δυσκοιλιότητα.
Η μη ομαλή κίνηση του έντερου για 2-3 μέρες μπορεί να αυξήσει το βάρος μας έως και 1 κιλό μια και το έντερο είναι ο χώρος αποθήκευσης των άχρηστων προϊόντων της πέψης. Η γενικότερη κίνηση του έντερου μπορεί να επηρεάσει σημαντικά το βάρος του σώματος μας είτε υπάρχει δυσκοιλιότητα είτε ευκοιλιότητα. Μια ισορροπημένη διατροφή με επαρκής ποσότητες νερού και φυτικών ινών μπορεί να μειώσει τις μεγάλες διακυμάνσεις στο βάρος μας.
3. Η υψηλή πρόσληψη αλατιού.
Εκτός από την προσθήκη αλατιού στο φαγητό η διατροφή πλούσια σε πηγές με υψηλή περιεκτικότητα σε αλάτι μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση υγρών και κατά συνέπεια αύξησης του σωματικού μας βάρους. Πλούσιες πηγές αλατιού είναι τα διάφορα τυποποιημένα προϊόντα τύπου μπισκότα, κράκερ, έτοιμες σάλτσες, πατατάκια, ενισχυτικά γεύσης, κονσερβοποιημένα τρόφιμα , έτοιμα γεύματα αλλά και τα παστά, τα καπνιστά , τα αλλαντικά και τα τυριά.
4. Η έλλειψη ύπνου.
Ο μη επαρκής ύπνος αλλά και ο ύπνος τις μη κατάλληλες ώρες μπορεί να επηρεάσει σημαντικά τις διατροφικές μας συνήθειες. Συγκεκριμένα όταν το σώμα μας δεν έχει ξεκουραστεί επαρκώς υπάρχει η τάση να αναζητούμε τροφές που μας δίνουν άμεσα ενέργεια. Τέτοια τρόφιμα είναι συνήθως πλούσια σε ζάχαρη και λιπαρά με αποτέλεσμα η ζυγαριά μας να δείχνει συνεχώς αυξανόμενο βάρος. Η γενική σύσταση είναι να κοιμόμαστε 8 ώρες και να ξεκινά ο ύπνος μας πριν τις 12.
5. Η δυσπεψία.
Άπεπτες τροφές στο έντερο μας μπορούν να αυξήσουν προσωρινά το σωματικό μας βάρος καθώς ανάλογα με τη τροφή, η ολοκλήρωση της πέψης μπορεί να πάρει χρόνο. Όσο πιο δύσπεπτη είναι η τροφή που έχουμε καταναλώσει τόσο περισσότερο χρόνο θα κάνει ο οργανισμός μας για να τη διασπάσει. Έτσι και το βάρος μας θα είναι προσωρινά αυξημένο μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία της πέψης. Επίσης όταν καταναλώνουμε πολλά διαφορετικά είδη φαγητού σε ένα γεύμα δυσκολεύουμε επιπλέον τη διαδικασία της πέψης όπως και όταν πίνουμε μεγάλες ποσότητες υγρών κατά τη διάρκεια του. Έτσι για να περιορίσουμε τυχόν δυσπεψία θα πρέπει να μασάμε πολύ καλά τις σκληρές τροφές, να μην πίνουμε κατά τη διάρκεια του γεύματος και να τρώμε συγκεκριμένα φαγητά σε ένα γεύμα.
6. Το άγχος.
Το άγχος είναι μια κατάσταση που έχει επίπτωση όχι μόνο στη ψυχολογία του ανθρώπου αλλά και εσωτερικά στον οργανισμό. Συγκεκριμένα μια πολύ αγχώδης ημέρα μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα της ορμόνης του στρες(κορτιζόλης) στο αίμα μας. Η ορμόνη αυτή προκαλεί μια σειρά αντιδράσεων στον οργανισμό μας που σχετίζονται με την αύξηση του βάρους. Έτσι η κατακράτηση υγρών, η εναποθήκευση λίπους στη περιοχή της κοιλιάς αλλά και η αύξηση της όρεξης είναι μερικές επιδράσεις που μπορεί να έχει το στρες στον σώμα μας.
7. Η διατροφή πλούσια σε υδατάνθρακες.
Όταν μέσα στην ημέρα έχουμε αυξημένη πρόσληψη αμυλούχων τροφών όπως είναι το ψωμί, ρύζι, δημητριακά ,μακαρόνι, φρούτα, γάλα, κράκερ, μπισκότα, κέικ, όσπρια κτλ μπορεί να σημειωθεί μια προσωρινή αύξηση του βάρους μας λόγο κατακράτησης νερού. Όμως οι σύνθετοι υδατάνθρακες όπως είναι τα δημητριακά ολικής αλέσεως έχουν μικρότερη επίδραση στη κατακράτηση υγρών σε σχέση με τα απλά σάκχαρα όπως είναι το λευκό ψωμί, το ρύζι και τα γλυκά .
Έτσι για να περιορίσουμε όσο το δυνατό την εμφάνιση μεγάλης ημερήσιας διακύμανσης στο βάρος μας θα πρέπει πρώτα να είμαστε σωστά ενυδατωμένοι. Το άφθονο νερό βοηθά στην αποβολή του νερού που υπάρχει στις τροφές ενώ , κατακρατείται όταν υπάρχει αφυδάτωση. Επίσης πρέπει να καταναλώνουμε μικρά και συχνά γεύματα, να επιλέγουμε αμυλούχες τροφές πλούσιες σε φυτικές ίνες, να μειώσουμε το αλάτι στο φαγητό αλλά και τα επεξεργασμένα τρόφιμα και να εντάξουμε στη καθημερινή μας διατροφή τα φρούτα και λαχανικά που έχουν από τη φύση τους διουρητική δράση.
Ιδανικό επίσης είναι να αφήνουμε το ζύγισμα για μια φορά την εβδομάδα και να γίνεται πάντα κάτω από τις ίδιες συνθήκες.
Μαρία Γ.Σαρικά
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Πτυχιούχος Χαροκοπείου Πανεπιστημίου Αθηνών
