Η ζάχαρη παρέχει μια προσωρινή πηγή ενέργειας όταν είστε κουρασμένοι, γι’ αυτό μπορεί να καταναλώσετε κάποιο γλυκό αργά το απόγευμα. Ωστόσο, στην πραγματικότητα μπορεί να αυξήσει το αίσθημα κόπωσης, μερικές ώρες μετά.
Ενεργητικότητα;
Η κόπωση είναι ένα συναίσθημα έλλειψης ενεργητικότητας. Μπορεί να έχει συναισθηματικές αιτίες όπως η ανία ή το άγχος, είτε μπορεί να είναι σύμπτωμα έλλειψης σιδήρου, δυσλειτουργίας του θυρεοειδή αδένα ή κατάθλιψης.
Όταν καταναλώνουμε ζάχαρη, τα επίπεδα της γλυκόζης του αίματος (σάκχαρο) ανεβαίνουν και το σώμα μας παράγει ινσουλίνη, ώστε να μεταφερθεί και να αξιοποιηθεί η γλυκόζη ως πηγή ενέργειας/καύσιμο. Το σώμα μας μετατρέπει επίσης τους σύνθετους υδατάνθρακες (π.χ. άμυλο) και την πρωτεΐνη (μερικώς) σε ενέργεια, ωστόσο η ζάχαρη έχει πιο άμεση επίδραση καθώς απορροφάται σε πολύ μικρότερο χρονικό διάστημα. Αντίθετα με άλλες πηγές ενέργειας, η ζάχαρη δεν παρέχει κανένα θρεπτικό συστατικό, όπως βιταμίνες και μεταλλικά στοιχεία.
Σοκολάτα ή γυμναστική;
Μια μελέτη συνέκρινε τα επίπεδα ενεργητικότητας όσων κατανάλωσαν σοκολάτα, με όσους έκαναν γυμναστική. Βρέθηκε ότι η επίδραση της σοκολάτας ήταν πολύ άμεση, αποδίδοντας υψηλά επίπεδα ενεργητικότητας, που όμως διαρκούν πολύ λίγο – περίπου 20 λεπτά.
Όταν το σώμα καλείται να ανταποκριθεί στο μεγάλο φορτίο γλυκόζης (από τη λήψη ζάχαρης), παράγει μεγάλα ποσά ινσουλίνης. Μπορεί λοιπόν να προκληθεί υπογλυκαιμία – αφού η γλυκόζη «εξαφανίζεται» από το αίμα προς τους ιστούς – εντός 2-3 ωρών, που έχει σαν συνέπεια μειωμένο αίσθημα ενέργειας ή κόπωση.
Δεν… αποδίδει η σοκολάτα
Προς επιβεβαίωση, στη μελέτη με τη σοκολάτα, οι συμμετέχοντες που έφαγαν γλυκό για να… τονωθούν ανέφεραν ότι είχαν λιγότερη ενέργεια 1-2 ώρες μετά, σε σχέση με πριν. Κάτι που σημαίνει ότι είναι πολύ κακή πρακτική η χρήση γλυκού όταν νιώθουμε κουρασμένοι, ανεξάρτητα από το περιόχενο τους σε θερμίδες και λίπος.
Ίσως γιατί το σώμα μας δεν αντέχει, δεν μπορεί να επεξεργαστεί το τεράστιο φορτίο ενέργειας/θερμίδων και λίπους που μας παρέχουν τα γλυκά, μονό και μόνο επειδή νιώθουμε μια… κατάπτωση!
Γιώργος Μίλεσης, MSc
Κλινικός Διαιτολόγος Διατροφολόγος
georgemiles@gmail.com; milesis@diatistrofis.gr
Sources:
• “Journal of Personality and Social Psychology”: Energy, Tiredness and Tension Effects of a Sugar Snack; Robert E. Thayer; 1987
• What Can Be Done to Prevent the ‘Mid-Afternoon Slump’; John Briffa; 2003, http://www.dr.briffa.com